“ऑलिंपिक वर्तुळांचा गोफ” या पाठात ऑलिंपिक क्रीडास्पर्धांचे महत्त्व, त्याचा इतिहास आणि उद्दिष्टे याविषयी माहिती दिली आहे. लेखक बाळ ज. पंडित यांनी या स्पर्धांचे स्वरूप समजावून सांगितले आहे.
१. ऑलिंपिक खेळांचा इतिहास
ऑलिंपिक खेळ इ.स. पूर्व ७७६ मध्ये ग्रीस देशात सुरू झाले. या स्पर्धांमध्ये विजेत्यांना ऑलिव्ह वृक्षाच्या फांदीची माळ घालून गौरवले जात असे. ग्रीस देशातील अनेक शहरे आपले वैर विसरून या स्पर्धांमध्ये सहभागी होत आणि खेळाडूंचा सन्मान करत. परंतु इ.स. पूर्व ३९४ मध्ये ग्रीक साम्राज्याच्या ऱ्हासामुळे या स्पर्धा बंद झाल्या.
२. आधुनिक ऑलिंपिक स्पर्धांचे पुनरुज्जीवन
इ.स. १८९४ मध्ये फ्रान्समध्ये “ऑलिंपिक काँग्रेस” भरवण्यात आला, ज्यामध्ये क्रीडातज्ज्ञ पियरे द कुबरटँ यांनी ऑलिंपिक स्पर्धा पुन्हा सुरू करण्याचा प्रस्ताव मांडला. १८९६ पासून ऑलिंपिक स्पर्धा दर चार वर्षांनी वेगवेगळ्या देशांत भरवण्यास सुरुवात झाली. या स्पर्धांमुळे संपूर्ण जगामध्ये मैत्री, सद्भावना आणि विश्वबंधुत्व वाढले.
३. ऑलिंपिक ध्वज आणि त्याचा अर्थ
📌 ऑलिंपिक ध्वजावर पाच वर्तुळे असतात – निळे, पिवळे, काळे, हिरवे आणि लाल.
📌 ही वर्तुळे पाच खंडांचे (युरोप, आशिया, आफ्रिका, अमेरिका, ऑस्ट्रेलिया) प्रतिनिधित्व करतात.
📌 शुभ्र पांढऱ्या पार्श्वभूमीचा अर्थ – जगभरातील सर्व राष्ट्रांची एकता.
४. ऑलिंपिक क्रीडावाक्य आणि त्याचा संदेश
📌 “सिटियस, अल्टियस, फोर्टियस” – याचा अर्थ “गतीमानता, उच्चता आणि तीव्रगती.”
📌 खेळाडूंनी जास्तीत जास्त गतीमान होण्यासाठी प्रयत्न करावा, उच्चता गाठण्याचा प्रयत्न करावा आणि बलसंपन्न होण्यासाठी कठोर परिश्रम घ्यावेत.
५. ऑलिंपिक विलेज आणि स्पर्धांचे आयोजन
📌 ऑलिंपिक खेळांच्या व्यवस्थेसाठी “ऑलिंपिक विलेज” तयार करण्यात येते.
📌 १९३२ मध्ये पहिल्यांदा अमेरिका येथे ऑलिंपिक विलेजची संकल्पना मांडली गेली.
📌 ऑलिंपिक खेळांमध्ये सुमारे ५,००० ते ६,००० खेळाडू सहभागी होतात, तर प्रेक्षकांची संख्या लाखोंच्या घरात असते.
६. प्रसिद्ध ऑलिंपिक खेळाडू आणि त्यांचे पराक्रम
📌 जेसी ओवेन्स (१९३६, बर्लिन): आफ्रिकन वंशाचा अमेरिकन धावपटू, ज्याने ४ सुवर्णपदके जिंकली.
📌 एमिल झेटोपेक (१९५२, हेलसिंकी): झेकोस्लोव्हाकियाचा धावपटू, ज्याने ५,००० मीटर, १०,००० मीटर आणि मॅरेथॉनमध्ये नवे विक्रम केले.
📌 अबेबे बिकिला (१९६०, रोम): इथियोपियाचा धावपटू, ज्याने अनवाणी पायाने मॅरेथॉन शर्यत जिंकली.
📌 ध्यानचंद (भारतीय हॉकी संघ): भारताने हॉकीमध्ये अनेक वर्षे अजिंक्यपद टिकवले, ज्यामध्ये ध्यानचंद यांचा मोठा वाटा होता.
७. ऑलिंपिक खेळांचे महत्त्व
📌 ऑलिंपिक खेळ जात, धर्म, वर्णभेद न करता सर्वांना समान संधी देतात.
📌 हे सामने खेळाडूंमध्ये स्पर्धेची भावना वाढवतात आणि राष्ट्रीय एकात्मता वाढवतात.
📌 खेळाडूंमध्ये शिस्त, परिश्रम, मैत्रीभावना आणि सहकार्याची जाणीव निर्माण होते.
Leave a Reply