कुमारभारती Important Questions Chapter 6 या झोपडीत माझ्या Class 9 Kumarbharati Maharashtra Board Marathi Medium

लहान प्रश्न

1. या कवितेचे कवी कोण आहेत?

→ या कवितेचे कवी राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज आहेत.

2. या कवितेचा मुख्य विषय काय आहे?

→ झोपडीतील शांती आणि समाधान महालातील वैभव आणि अस्वस्थतेपेक्षा मोठे आहे.

3. झोपडीतील लोकांचे जीवन कसे असते?

→ झोपडीत साधे, निरागस, आनंदी आणि स्वच्छंदी जीवन असते.

4. महालातील सुखांमध्ये कोणती समस्या आहे?

→ महालात संपत्ती असूनही अस्वस्थता, चिंता आणि सुरक्षिततेची भीती असते.

5. झोपडीत दरवाजे कुलूपविना का असतात?

→ कारण चोरीची भीती नसते आणि कोणीही मुक्तपणे येऊ शकते.

6. महालात पाहुण्यांना कोणत्या अडचणी येतात?

→ महालात दारावर पाहारेकरी असतात आणि सहज प्रवेश मिळत नाही.

7. कवीने झोपडीतील सुखाची तुलना कोणाशी केली आहे?

→ झोपडीतील शांती पाहून स्वर्गाचा राजा इंद्रही लाजतो.

8. झोपडीतील माणसे पाहुण्यांचे कसे स्वागत करतात?

→ ते प्रेमाने आणि आनंदाने पाहुणचार करतात.

9. कवीने या कवितेत कोणता संदेश दिला आहे?

→ संपत्तीपेक्षा समाधान मोठे आहे, हे कवीने पटवून दिले आहे.

10. या कवितेतून आपण काय शिकतो?

→ सुख हे श्रीमंतीत नाही, तर समाधानात असते.

लांब प्रश्न

1. कवीने झोपडीतील आणि महालातील जीवनाची तुलना कशी केली आहे?

→ झोपडीत प्रेम, आनंद आणि पाहुणचार आहे, तर महालात संपत्ती असूनही चिंता आहे. महालात सुखाचा आभास असतो, पण खरे समाधान झोपडीतच असते, कारण तेथे शांती आणि मुक्तता आहे.

2. झोपडीत चोरीची भीती नसते, हे कवीने कसे स्पष्ट केले?

→ झोपडीतील लोक निष्कपट आणि प्रामाणिक असतात, त्यामुळे कोणाकडे चोरी करण्याची प्रवृत्ती नसते. उलट, महालात तिजोरी असूनही कुलुपे आणि पहारेकरी लागतात, कारण तिथे संपत्तीच्या सुरक्षिततेची चिंता असते.

3. झोपडीत पाहुणचाराचे महत्त्व कसे दाखवले आहे?

→ झोपडीतील लोक कोणत्याही स्वार्थाशिवाय पाहुण्यांचे प्रेमाने स्वागत करतात. येथे कोणावरही भार टाकला जात नाही आणि येणारे पाहुणे आनंदाने आणि समाधानाने परत जातात.

4. महालातील सुख खरे सुख का नाही?

→ महालात संपत्ती, गादी-पांघरूण आणि मोठमोठे दिवे असले तरी मनःशांती नाही. श्रीमंती असूनही चिंता, स्वार्थ आणि असुरक्षिततेमुळे खरे सुख मिळत नाही, त्यामुळे ते जीवन तणावग्रस्त ठरते.

5. झोपडीतील जीवन अधिक समाधानकारक कसे आहे?

→ झोपडीतील लोक साधे जीवन जगतात, मेहनतीवर भर देतात आणि समाधानाने जगतात. ते स्वतःच्या कष्टावर अवलंबून असतात, त्यामुळे कोणाच्याही मदतीशिवाय आनंदी राहतात.

6. कवीने झोपडीतील शांतीला स्वर्गाच्या सुखाशी का तुलना केली?

→ झोपडीतील शांतता आणि समाधान हे इतके मोठे आहे की, स्वर्गाचा राजा इंद्रही त्याला लाजतो. स्वर्गात वैभव असले तरी त्या वैभवात खरी माणुसकी आणि समाधान नाही, जे झोपडीत अनुभवायला मिळते.

7. कवीने ‘तिजोरीत सुख नसते’ हे विधान का केले आहे?

→ तिजोरीत संपत्ती असली तरी त्या संपत्तीमुळे शांती किंवा प्रेम मिळत नाही. खरे सुख माणसाच्या मनात आणि त्याच्या समाधानात असते, पैसा हा केवळ जीवन जगण्यासाठी एक साधन आहे.

8. या कवितेतून मिळणारा मुख्य संदेश काय आहे?

→ सुख हे श्रीमंतीत नाही, तर समाधानात असते, हे कवी सांगू इच्छितात. झोपडीतील लोक सोप्या जीवनशैलीत आनंद शोधतात, तर महालातील संपत्ती असूनही मनःशांतीचा अभाव असतो, म्हणून संपत्तीपेक्षा समाधान मोठे आहे.