कुमारभारती Important Questions Chapter 3 कीर्ती कठीयाचा दृष्टान्त Class 9 Kumarbharati Maharashtra Board Marathi Medium

लहान प्रश्न

1. महांशंकर कोण होते?

→ महांशंकर हे मराठीतील पहिले चरित्रकार होते.

2. महांशंकरांनी कोणते महत्त्वाचे ग्रंथ लिहिले?

→ त्यांनी लीळाचरित्र आणि गोविंदप्रभूचरित्र लिहिले.

3. लीळाचरित्र या ग्रंथात कोणत्या संताचे विचार आहेत?

→ या ग्रंथात महात्मा चक्रधर स्वामींचे विचार आहेत.

4. कीर्ती कटीयाचा दृष्टांत कोणी सांगितला?

→ चक्रधर स्वामींनी हा दृष्टांत सांगितला.

5. कटीया कोणते कार्य करायचा?

→ तो रोज झाडलोट करून परिसर स्वच्छ ठेवायचा.

6. गावातील लोक कटीयाचे कौतुक का करत होते?

→ कारण तो परिसर स्वच्छ ठेवत होता.

7. कटीयाला कोणता दोष निर्माण झाला?

→ त्याला गर्व आणि अहंकार वाटू लागला.

8. चक्रधर स्वामींनी या दृष्टांतातून कोणता संदेश दिला?

→ कोणत्याही कार्याचा अहंकार करू नये, कारण तोही एक विकार आहे.

9. कीर्ती कटीयाच्या अहंकारामुळे त्याला काय मिळाले?

→ त्याला खरे फळ न मिळता फक्त कीर्तीचाच लाभ झाला.

10. या धड्यातून आपण काय शिकतो?

→ आपण सेवाभाव आणि नम्रता ठेवून कार्य करावे.

लांब प्रश्न

1. कीर्ती कटीयाचा दृष्टांताचा मुख्य अर्थ काय आहे?

→ कीर्ती कटीयाचा दृष्टांत आपल्याला शिकवतो की कोणत्याही कार्याचा अहंकार करू नये. अहंकार हा एक विकार आहे आणि तो आपल्याला खऱ्या फळापासून दूर ठेवतो, त्यामुळे सेवाभावाने आणि नम्रतेने कार्य करावे.

2. कटीयाच्या अहंकारामुळे त्याचे काय झाले?

→ कटीयाने खूप मेहनत घेतली, पण तो आपल्या कार्याचा गर्व बाळगू लागला. त्यामुळे त्याला खऱ्या फळाचा लाभ न होता फक्त लोकांकडून स्तुती आणि कीर्ती मिळाली, जी तात्पुरती होती.

3. या धड्यातून आपण कोणती शिकवण घेतो?

→ आपल्याला कोणतेही चांगले कार्य प्रसिद्धीसाठी किंवा कीर्तीसाठी करू नये, तर निस्वार्थ भावनेने करावे. सन्मान आणि स्तुती यामागे न लागता, प्रामाणिकपणे कार्य करणे अधिक महत्त्वाचे आहे.

4. चक्रधर स्वामींनी कीर्ती कटीयाच्या दृष्टांतातून कोणता उपदेश दिला?

→ चक्रधर स्वामींनी या दृष्टांतातून सांगितले की कार्याचा अहंकार हा देखील एक प्रकारचा विकार आहे. जर माणसाने आपल्या कार्याचा अभिमान बाळगला, तर त्याचा उपयोग होत नाही आणि तो आत्मसमाधानापासून दूर राहतो.

5. कीर्ती कटीयाचा दृष्टांत जीवनात कसा लागू पडतो?

→ माणसाने कोणतेही काम नम्रतेने आणि सेवाभावाने करावे, अहंकाराने नाही. जर आपण फक्त कीर्ती मिळवण्यासाठी काम केले, तर त्याचे खरे समाधान मिळत नाही आणि आपल्या श्रमांचे खरे फळ मिळत नाही.

6. कटीयाचा स्वभाव लोकांना कसा वाटला?

→ सुरुवातीला कटीया लोकांसाठी सेवा करत होता, म्हणून लोक त्याचे कौतुक करायचे. पण नंतर त्याला आपल्या कीर्तीचा गर्व वाटू लागला आणि त्यामुळे त्याचे कार्य स्वार्थी वाटू लागले, हे लोकांनी ओळखले.