लहान प्रश्न
1. “आपुले जगणे… आपुली ओळख!” ही कविता कोणी लिहिली आहे?
- संदीप खरे यांनी.
2. ही कविता कोणत्या काव्यसंग्रहातून घेतली आहे?
- “अग्गोबाई धग्गोबाई” या काव्यसंग्रहातून.
3. या कवितेत कवी कोणता मुख्य संदेश देतात?
- माणसाने आपल्या कृतीतून स्वतःची योग्य ओळख निर्माण करावी.
4. माणसाने दिव्यासारखे का जगावे?
- कारण दिवा अंधार दूर करून प्रकाश देतो, तसाच माणसाने समाजासाठी उपयुक्त ठरावे.
5. माणसाने कोणत्या चांगल्या सवयी आत्मसात कराव्यात?
- वाचन, लेखन, व्यायाम, प्रामाणिकपणा आणि धैर्य.
6. “कर्तृत्वाचे घडवी वेरुळ” या ओळीचा अर्थ काय?
- माणसाने असे कार्य करावे की ते कायम स्मरणात राहील.
7. “शोभेहूनही श्रेष्ठ स्वच्छता” या ओळीत कोणता संदेश आहे?
- केवळ बाह्य स्वच्छता नव्हे, तर मन आणि विचारही स्वच्छ असावे.
8. माणसाने कोणत्या वाईट सवयी टाळाव्यात?
- खोटेपणा, लोचटपणा, बुळचटपणा, अन्याय आणि आळस.
9. “पटकुर पसरू नको” या वाक्याचा अर्थ काय?
- खोट्या पवित्रतेचा देखावा करू नको.
10. माणसाने स्वतःला कोरडे कसे ठेवू नये?
- दुसऱ्यांच्या दुःखात सहानुभूती ठेवून त्यांना मदत करावी.
11. माणसाने संकटांना घाबरू नये, यासाठी कवी कोणता सल्ला देतात?
- “जेथे वाटा, तेथे काटा! उगा भेदरून अडू नको!”
12. ही कविता कोणत्या जीवनमूल्यांवर आधारित आहे?
- सत्य, नीतिमत्ता, कर्तव्य, समाजसेवा आणि आत्मशुद्धी.
लांब प्रश्न
1. कवितेत कवीने “दिवा” आणि “चाकू” या दोन वस्तूंचा उल्लेख का केला आहे?
- दिवा अंधार दूर करून प्रकाश देतो, म्हणून माणसाने दुसऱ्यांसाठी प्रेरणादायी व्हावे. चाकू जसे कापतो, तसे कोणालाही दुखावू नये.
2. “कर्तृत्वाचे घडवी वेरुळ” या ओळीचा अर्थ काय?
- माणसाने आपले कर्तृत्व असे घडवावे की ते इतिहासात कायम स्मरणात राहील आणि प्रेरणादायी ठरेल.
3. “शोभेहूनही श्रेष्ठ स्वच्छता” या ओळीचा अर्थ काय?
- फक्त बाह्य स्वच्छता न ठेवता मन, विचार आणि समाजही स्वच्छ ठेवावेत, कारण खरी स्वच्छता ही अंतःकरणातून असते.
4. “पटकुर पसरू नको” या ओळीचा संदेश काय आहे?
- खोटी स्वच्छता दाखवून दांभिकपणा करू नये, तर माणसाने मनाने आणि कृतीने स्वच्छ राहावे.
5. माणसाने आपल्या कृतीतून कशी ओळख निर्माण करावी?
- सत्य, प्रामाणिकपणा, मेहनत, कर्तव्य आणि समाजसेवा यावर आधारित जीवन जगल्यास आपली ओळख आपोआप निर्माण होते.
6. कवीने “अपुल्या अपुल्या दु:खासाठी नयनी अश्रु ठेवु नको” असे का म्हटले आहे?
- स्वतःच्या दुःखाने खचून न जाता इतरांच्या वेदनांना महत्त्व द्यावे आणि समाजासाठी आपले योगदान द्यावे.
7. “तुडवित राने खुशाल जावे, नव्या पथाला भिउ नको” या ओळीतून कोणता संदेश मिळतो?
- संकटांना घाबरू नये, अपयश टाळत नव्या संधी शोधाव्यात आणि धैर्याने नवीन मार्ग स्वीकारावा.
8. ही कविता समाजासाठी कशी उपयुक्त आहे?
- समाजात स्वच्छता, शिस्त, कर्तव्य, प्रामाणिकपणा आणि नीतिमत्ता वाढवण्यासाठी ही कविता प्रत्येकाने आचरणात आणावी.
Leave a Reply