कुमारभारती Important Questions Chapter 19 प्रीतम Class 9 Kumarbharati Maharashtra Board Marathi Medium

लहान प्रश्न

1. “प्रीतम” ही कथा कोणी लिहिली आहे?

• सुधा मूर्ती यांनी.

2. प्रीतम कोण होता?

• तो एक विद्यार्थी होता, जो अबोल आणि एकलकोंडा होता.

3. प्रीतम शाळेत अबोल का होता?

• त्याला मराठी नीट समजत नव्हते आणि तो वेगवेगळ्या ठिकाणी शिकला होता.

4. प्रीतमच्या पालकांची परिस्थिती कशी होती?

• त्याचे वडील सैन्यात होते आणि आई काही वर्षांपूर्वी वारली होती.

5. प्रीतम कुठे आणि कोणासोबत राहत होता?

• तो मामाच्या घरी राहत होता, पण त्याला तिथे उपेक्षित वाटत असे.

6. लेखिकेला प्रीतमकडे का विशेष लक्ष द्यावेसे वाटले?

• कारण लेखिकेलाही वडील नव्हते आणि तीही आईसोबत एकटी राहत होती.

7. प्रीतमच्या निबंधात कोणत्या चुका असत?

• त्याला मराठी नीट येत नव्हते, त्यामुळे त्याच्या लिखाणात चुका असत.

8. प्रीतमला मराठीत सुधारणा करण्यासाठी कोण मदत करत असे?

• त्याच्या वर्गशिक्षिका त्याला वाचन आणि लेखन शिकवत होत्या.

9. प्रीतम पुढे कोणता मोठा टप्पा गाठतो?

• तो पुढे एन.डी.ए.मध्ये भरती होऊन सेकंड लेफ्टनंट होतो.

10. प्रीतमने बाईंना कोणते भेटवस्तू दिल्या?

• आईच्या बांगड्या आणि अत्तराची बाटली.

11. लेखिकेने प्रीतमकडून भेट म्हणून घेतलेल्या वस्तू कोणत्या होत्या?

• आईच्या बांगड्या आणि अत्तराची बाटली.

12. प्रीतमने बाईंना बांगड्या आणि अत्तर का दिले?

• त्याच्याकडे पैसे नव्हते, पण त्याला त्याच्या गुरुंचे आभार मानायचे होते.

13. प्रीतमच्या आईचा मृत्यू कसा झाला?

• ती आजारी होती आणि योग्य उपचार न मिळाल्यामुळे तिचे निधन झाले.

14. शिक्षिकांनी प्रीतमला कोणता धडा दिला?

• परिश्रम, आत्मविश्वास आणि कधीही हार न मानण्याचा.

15. ही कथा आपल्याला कोणता संदेश देते?

• शिक्षक आणि विद्यार्थी यांचे नाते आई-मुलासारखे असते.

लांब प्रश्न

1. प्रीतम शाळेत कसा वागत असे आणि त्याला कोणत्या अडचणी आल्या?

• तो अबोल, एकलकोंडा आणि कुणाशीही न मिसळणारा होता. त्याला मराठी नीट येत नव्हते, त्यामुळे तो अभ्यासात कमजोर होता.

2. प्रीतमला शाळेत कोण मदत करत होते आणि त्याने कशी प्रगती केली?

• त्याच्या वर्गशिक्षिका त्याला नियमितपणे वाचन आणि लेखन शिकवत होत्या. त्यामुळे तो हळूहळू सुधारू लागला आणि आत्मविश्वास वाढला.

3. लेखिकेला प्रीतमकडे विशेष का आकर्षित झाले?

• कारण तिलाही वडील नव्हते आणि ती आईसोबत एकटी राहत होती. त्यामुळे तिला प्रीतमच्या परिस्थितीशी सहज जोडले गेले.

4. प्रीतमने शिक्षिकेच्या आभारप्रदर्शनासाठी काय केले?

• त्याच्याकडे पैसे नसल्यामुळे त्याने आईच्या बांगड्या आणि अत्तराची बाटली भेट दिली. ही भेट त्याच्या प्रेमाची आणि कृतज्ञतेची निशाणी होती.

5. प्रीतमचा मामाच्या घरी कसा व्यवहार होत असे?

• त्याला मामा-मामींनी फक्त वडिलांच्या विनंतीमुळे ठेवले होते. त्यामुळे तो तिथे उपेक्षित वाटायचा आणि कोणाशी बोलत नव्हता.

6. प्रीतम पुढे कसा यशस्वी झाला आणि त्याने कोणती मोठी जबाबदारी स्वीकारली?

• त्याने मेहनत करून एन.डी.ए.मध्ये प्रवेश मिळवला आणि सैन्यात भरती झाला. तो सेकंड लेफ्टनंट बनून देशसेवा करू लागला.

7. प्रीतमच्या निबंधातील चुका पाहून शिक्षकांनी काय प्रतिक्रिया दिली?

• शिक्षकांनी त्याला मराठी सुधारण्याचा सल्ला दिला आणि त्याचे विशेष मार्गदर्शन केले. त्यामुळे तो हळूहळू सुधारू लागला.

8. शिक्षकांनी प्रीतममध्ये कोणते गुण विकसित केले?

• शिस्त, मेहनत, आत्मविश्वास आणि जिद्द. त्यामुळे तो पुढे जाऊन यशस्वी अधिकारी बनला.

9. ही कथा आपल्याला कोणता महत्त्वाचा जीवनसंदेश देते?

• शिक्षक हा केवळ ज्ञान देणारा नसतो, तर तो विद्यार्थ्याचा मार्गदर्शक आणि आधारस्तंभ असतो. योग्य मार्गदर्शन मिळाले तर कोणताही विद्यार्थी यशस्वी होऊ शकतो.

10. “प्रीतम” ही कथा का प्रेरणादायक आहे?

• ही कथा एक सामान्य, अबोल आणि दुर्लक्षित विद्यार्थ्याच्या संघर्षाची गोष्ट आहे. मेहनत, जिद्द आणि योग्य मार्गदर्शनाच्या जोरावर तो मोठा अधिकारी बनतो, हे प्रेरणादायक आहे.