कुमारभारती Important Questions Chapter 13 थोडं ‘आ’ भारनियमन करूया Class 9 Kumarbharati Maharashtra Board Marathi Medium

लहान प्रश्न

1. लेखिकेचे नाव काय आहे?

→ मंगला गोडबोले.

2. हा लेख कोणत्या पुस्तकातून घेतला आहे?

→ ‘शुभेच्छा’ या ललित लेखसंग्रहातून.

3. लेखाचा मुख्य विषय काय आहे?

→ आभार मानण्याचा अतिरेक आणि त्याचे हास्यास्पद परिणाम.

4. लोक आभार का मानतात?

→ शिष्टाचार म्हणून आणि सवयीने.

5. लेखिकेच्या मते आभार मानण्याचा अतिरेक कसा वाटतो?

→ कृत्रिम आणि हास्यास्पद.

6. भारतीय संस्कृतीत आभार कसे व्यक्त करतात?

→ कृतीतून, प्रेम आणि सेवा करून.

7. पाश्चात्य देशांत लोक कसे वागतात?

→ सतत “थँक्यू” आणि “सॉरी” वापरतात.

8. लेखिकेच्या मते मित्राने मदत केली तर काय करावे?

→ शब्दांऐवजी कृतीतून कृतज्ञता व्यक्त करावी.

9. बँकेतील कारकुनाने बरोबर नोटा मोजल्या तर काय करायचे?

→ त्याचा सत्कार करायचा का, असा विनोदी प्रश्न लेखिकेने उपस्थित केला.

10. डॉक्टरांनी ऑपरेशन व्यवस्थित केले तर लेखिकेने काय केले?

→ आभार मानले, पण डॉक्टर गोंधळले कारण त्यांच्यासाठी ते दैनंदिन काम होते.

11. भारतीय परंपरेत गुरूंचे आभार कसे मानतात?

→ त्यांचे पाय धरून आणि त्यांचा सन्मान करून.

12. लेखिकेने आभार मानण्याबाबत कोणता संदेश दिला?

→ गरजेपुरते आणि मनापासून आभार मानावेत.

13. थोडं ‘आ’ भारनियमन करण्याचा अर्थ काय?

→ आभार मानताना संतुलन राखणे.

14. रेडिओ आणि टीव्हीवरील आभार मानण्याची पद्धत कशी आहे?

→ सतत सर्वांचे आभार मानले जातात, कधी कधी विनाकारण.

15. लेखिकेच्या मते आभार कसे व्यक्त करावेत?

→ फक्त शब्दांमधून नव्हे, तर कृतीतून.

लांब प्रश्न

1. लेखिकेने आभार मानण्याबद्दल विनोदी उदाहरणे कोणती दिली आहेत?

→ लेखिकेने “थँक्स फॉर मेरिंग हं!” (लग्न केल्याबद्दल आभार) आणि डॉक्टरांना आभार मानल्यावर त्यांनीच गोंधळून जाऊन “पुन्हा असा फोन करू नका” असे सांगितले, ही उदाहरणे दिली आहेत.

2. लेखिकेच्या मते, भारतीय आणि पाश्चात्य संस्कृतीत आभार मानण्याचा काय फरक आहे?

→ पाश्चात्य देशांमध्ये लोक लहान-सहान गोष्टींसाठीही “थँक्यू” आणि “सॉरी” म्हणतात, तर भारतीय संस्कृतीत कृतीतून प्रेम आणि आपुलकी दाखवून कृतज्ञता व्यक्त केली जाते.

3. लेखिकेने बँकेच्या कारकुनाच्या आभार मानण्याचे उदाहरण का दिले?

→ लोक कधीकधी अगदी सामान्य गोष्टींसाठीही आभार मानतात, जसे बँकेतील कारकुनाने बरोबर नोटा मोजल्या म्हणून त्याचा सत्कार करायचा का, असा लेखिकेचा उपरोधिक प्रश्न आहे.

4. लोकांनी आभार का मानावेत, असे लेखिकेला वाटते?

→ आभार औपचारिकतेसाठी नव्हे, तर मनापासून व्यक्त करावेत, तसेच केवळ शब्दांपुरते न ठेवता आपल्या कृतीतून कृतज्ञता दाखवावी, असे लेखिकेला वाटते.

5. भारतीय परंपरेत आभार कसे व्यक्त करतात?

→ भारतीय संस्कृतीत मोठ्यांप्रती आदर दाखवण्यासाठी त्यांचे पाय धरले जातात, तसेच गुरू, माता-पिता आणि मित्रांसाठी सेवा व आपुलकीद्वारे आभार व्यक्त केले जातात.

6. आभार मानण्याचा अतिरेक कोणत्या ठिकाणी दिसतो?

→ रेडिओ, दूरदर्शन आणि दैनंदिन व्यवहारात सतत आभार मानण्याचा अतिरेक दिसतो, जिथे लोक लहानशा मदतीसाठीही आभार व्यक्त करतात, त्यामुळे त्याचा खरा भाव कमी होतो.

7. “थोडं ‘आ’ भारनियमन करूया” या शीर्षकाचा अर्थ काय आहे?

→ आभार मानताना त्याचा अतिरेक टाळावा आणि मनापासून आभार मानावेत, त्यामुळे “आभार नियमन” म्हणजेच योग्य संतुलन राखावे, असा लेखिकेचा संदेश आहे.

8. लेखिकेने या लेखातून कोणता संदेश दिला आहे?

→ आभार कृतीतून व्यक्त करावेत, उगाचच सतत “थँक्यू” म्हणण्याऐवजी आपल्या मदतीने आणि प्रेमाने कृतज्ञता दाखवावी, जेणेकरून त्याचा खरा भाव टिकून राहील.