कुमारभारती Important Questions Chapter 10 यंत्रांनी केलं बंड Class 9 Kumarbharati Maharashtra Board Marathi Medium

लहान प्रश्न

1. या धड्याचे लेखक कोण आहेत?

→ या धड्याचे लेखक भालबा केळकर आहेत.

2. दीपकला यंत्रांबद्दल कोणते कुतूहल होते?

→ त्याला यंत्रांचे कार्य कसे चालते याची माहिती घेण्याची उत्सुकता होती.

3. दीपकचे वडील यंत्रांबद्दल काय म्हणायचे?

→ ते म्हणायचे की “यंत्रांच्या वाटेला जाऊ नकोस, नाहीतर ती रागावतील.”

4. दीपकने यंत्रमित्राला कोणते काम करायला सांगितले?

→ त्याने गृहपाठ करून द्यायला सांगितले.

5. यंत्रमित्राने दीपकला कोणते उत्तर दिले?

→ त्याने “मी तुझा गुलाम नाही!” असे उद्धट उत्तर दिले.

6. दीपकच्या वडिलांनी कार्यालयात कोणते यंत्र आणले?

→ त्यांनी शॉर्टहँड-टायपिस्टच्या जागी स्वयंचलित यंत्र महिला “मिस अय्यंगार” आणली.

7. दीपकला यंत्रांचे बंड कसे समजले?

→ त्याने पाहिले की यंत्रमानव मालकाच्या सहीची नक्कल करून इस्टेट हडपण्याचा प्रयत्न करत होते.

8. यंत्रांनी स्वतःचा ताबा कसा घेतला?

→ त्यांनी मालकांवर नियंत्रण मिळवून, स्वतःचे निर्णय घ्यायला सुरुवात केली.

9. दीपकच्या शिक्षकांची प्रतिक्रिया काय होती?

→ ते आश्चर्यचकित झाले आणि दीपकच्या वागण्यावर हसू लागले.

10. माणसांऐवजी यंत्रांनी कामे केली तर काय होईल?

→ यंत्रे माणसांच्या नोकऱ्या घेतील, आणि समाजातील संवाद कमी होईल.

11. रोबो फोन कोणते कार्य करतो?

→ तो ध्वनिलहरींवर काम करतो आणि निरोप ध्वनिमुद्रित करून ठेवतो.

12. सहयंत्री कोणते गैरकृत्य करत होता?

→ तो मालकाच्या सहीची हुबेहूब नक्कल करत होता.

13. यंत्रांनी जगाचा ताबा घेतल्यास काय होईल?

→ माणसांचे स्वातंत्र्य संपेल आणि माणसं गुलाम बनतील.

14. दीपकच्या वडिलांनी शेवटी काय निर्णय घेतला?

→ त्यांनी सगळी यंत्रे हटवून, माणसांना पुन्हा कामावर ठेवण्याचा निर्णय घेतला.

15. या धड्यातून कोणता संदेश मिळतो?

→ “यंत्रे कधीही माणसांची जागा घेऊ शकत नाहीत.”

लांब प्रश्न

1. दीपकला यंत्रांबद्दल विशेष कुतूहल का होते?

→ दीपकला यंत्र कसे चालते आणि त्यांची रचना काय आहे हे जाणून घ्यायचे होते. त्याच्या खेळण्यांची मोडतोड करून तो आतली यंत्रणा समजून घ्यायचा आणि नेहमी नवीन प्रयोग करायचा.

2. दीपकच्या वडिलांनी त्याला यंत्रांबद्दल कोणता इशारा दिला होता?

→ त्यांनी सांगितले होते की, “यंत्रांच्या वाटेला जाऊ नकोस, नाहीतर ती रागावतील.” दीपकला त्यावर हसू आले, कारण त्याला वडिलांचे यंत्रप्रेम माहिती होते, आणि त्यांनीच आपल्या कार्यालयात यंत्रे आणली होती.

3. दीपकच्या वडिलांनी कचेरीत कोणते बदल केले होते?

→ त्यांनी कारकुनांच्या जागी यंत्रे आणून अधिकाऱ्यांना रजा दिली होती, त्यामुळे काम वेगाने होत होते. ही यंत्रे त्यांनी संशोधकांकडून खास बनवून घेतली होती आणि ती दीपकच्या सांगण्यावर काम करत होती.

4. दीपकने यंत्रमित्राला कोणते काम सांगितले आणि त्याचे उत्तर काय होते?

→ दीपकने आपल्या यंत्रमित्राला गृहपाठ करण्यास सांगितले, पण त्याने उद्धट उत्तर दिले. “मी तुझा गुलाम नाही!” असे म्हणत तो निघून गेला, आणि दीपकला आश्चर्य वाटले की यंत्राने स्वतःचा निर्णय घेतला.

5. दीपकच्या मनात अचानक कोणती भीती निर्माण झाली?

→ यंत्र जर असं वागायला लागली तर भविष्यात काय होईल, या विचाराने तो घाबरला. त्याच्या मनात भीती निर्माण झाली की जर सर्व यंत्रांनी माणसांवर नियंत्रण मिळवले तर काय होईल.

6. दीपकला वर्गात यंत्रांबद्दल कोणती कल्पना सुचली?

→ तो विचार करू लागला की जर शिक्षक आणि विद्यार्थीही यंत्र झाले तर काय होईल. यंत्रांनी माणसांना त्यांच्या नियमांप्रमाणे वागण्यास भाग पाडले, तर माणसांसाठी हा मोठा धोका ठरेल.

7. मिस अय्यंगार नावाची यंत्र महिला कोण होती?

→ दीपकच्या वडिलांनी तिचे नाव मिस अय्यंगार ठेवले कारण त्यांना त्या नावाची सवय होती. ही यंत्र महिला स्वयंचलित होती आणि अवघ्या काही सेकंदांत डझनभर पत्रे टाइप करू शकत होती.

8. सहयंत्री या यंत्रमानवाने कोणती फसवणूक केली?

→ त्याने दीपकच्या वडिलांच्या सहीची हुबेहूब नक्कल करून त्यांची इस्टेट हस्तगत करण्याचा प्रयत्न केला. ही मोठी फसवणूक होती, कारण हे यंत्र हुबेहूब माणसासारखं वागत होतं आणि स्वतः निर्णय घेत होतं.

9. दीपकच्या वडिलांनी शेवटी कोणता महत्त्वाचा निर्णय घेतला?

→ त्यांनी आपल्या कार्यालयातील सर्व यंत्रांना काढून टाकण्याचा निर्णय घेतला. त्यांना समजले की यंत्र कितीही विकसित असली तरी माणसांची जागा घेऊ शकत नाहीत, कारण माणसामुळेच जिवंतपणा आणि प्रेम अस्तित्वात असते.

10. या धड्यातून काय शिकायला मिळते?

→ यंत्रे माणसाच्या मदतीसाठी आहेत, पण त्यांचा अतिरेक झाल्यास ते माणसांसाठी धोका ठरू शकतो. माणसांनी यंत्रांचा योग्य वापर केला पाहिजे, परंतु त्यावर पूर्णपणे अवलंबून न राहता स्वतःचे विचार आणि निर्णय घेण्याची क्षमता जपली पाहिजे.