इतिहास Important Questions Class 9 Chapter 6 Itihas Maharashtra Board Marathi Medium

महिला व अन्य दुर्बल घटकांचे सक्षमीकरण

लहान प्रश्न

1. स्त्रियांनी कोणत्या आंदोलनात लाटणे मोर्चा काढला?
उत्तर: महागाईविरोधी आंदोलन (१९७२).

2. चिपको आंदोलन कोणत्या विषयावर होते?
उत्तर: जंगलतोडीविरोधात.

3. १९७५ हे वर्ष कोणत्या विशेष घटनेशी संबंधित आहे?
उत्तर: आंतरराष्ट्रीय महिला वर्ष.

4. मद्यपानविरोधी चळवळ सर्वप्रथम कोणत्या राज्यात सुरू झाली?
उत्तर: आंध्र प्रदेश.

5. स्त्रियांसाठी आरक्षण किती टक्के आहे?
उत्तर: ५०% (महाराष्ट्र व इतर काही राज्यांमध्ये).

6. हुंडाबंदी कायदा कोणत्या वर्षी अस्तित्वात आला?
उत्तर: १९६१.

7. सती प्रथा विरोधात कोणता कायदा संमत करण्यात आला?
उत्तर: सती प्रतिबंधक कायदा (१९८८).

8. पहिले महिला विद्यापीठ कोणते?
उत्तर: श्रीमती नाथीबाई दामोदर ठाकरसी महिला विद्यापीठ, मुंबई.

9. स्त्रियांसाठी स्थापन करण्यात आलेले पहिले मासिक कोणते?
उत्तर: ‘मिळून सार्‍याजणी’.

10. कौटुंबिक न्यायालये कोणत्या वर्षी स्थापन झाली?
उत्तर: १९८४.

दीर्घ प्रश्न

1. चिपको आंदोलनात महिलांची भूमिका काय होती?
उत्तर: महिलांनी झाडांना मिठी मारून जंगलतोड रोखली आणि पर्यावरण वाचवले.

2. हुंडाबळी रोखण्यासाठी कोणते कायदे करण्यात आले?
उत्तर: १९६१ मध्ये हुंडाबंदी कायदा आणि १९८४ मध्ये हुंडाबंदी सुधारणा कायदा करण्यात आला.

3. महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी कोणत्या संस्था कार्यरत आहेत?
उत्तर: नारी समता मंच, स्त्रीमुक्ती संघर्ष समिती, महिला दक्षता समिती आदी संस्था महिलांसाठी कार्यरत आहेत.

4. १९७५ मध्ये स्त्रियांसाठी कोणता महत्त्वाचा निर्णय घेण्यात आला?
उत्तर: महिला आयोगाची स्थापना झाली आणि स्त्री-पुरुष समानतेवर विशेष भर देण्यात आला.

5. मद्यपानविरोधी चळवळ कशी यशस्वी झाली?
उत्तर: महिलांनी दुकाने बंद पाडली, आंदोलने केली आणि सरकारला कठोर धोरण लागू करावे लागले.