इतिहास Important Questions Class 9 Chapter 4 Itihas Maharashtra Board Marathi Medium

आर्थिक विकास

लहान प्रश्न

1. भारताने कोणती अर्थव्यवस्था स्वीकारली?
उत्तर: मिश्र अर्थव्यवस्था

2. पंचवार्षिक योजना सुरू करण्याचा निर्णय कोणी घेतला?
उत्तर: पं. जवाहरलाल नेहरू

3. पहिल्या पंचवार्षिक योजनेत कोणत्या क्षेत्रावर भर दिला?
उत्तर: शेती आणि सामाजिक विकास

4. १९६९ मध्ये कोणत्या बँकांचे राष्ट्रीयीकरण करण्यात आले?
उत्तर: १४ बँका

5. गिरणी कामगारांच्या संपाचे नेतृत्व कोणी केले?
उत्तर: डॉ. दत्ता सामंत

6. वीस कलमी कार्यक्रमाची घोषणा कोणी केली?
उत्तर: इंदिरा गांधी

7. भारताने WTO चे सदस्यत्व कोणत्या वर्षी स्वीकारले?
उत्तर: १९९५

8. १९९१ मध्ये कोणते नवे आर्थिक धोरण स्वीकारले गेले?
उत्तर: उदारीकरण, खासगीकरण आणि जागतिकीकरण

9. इम्पीरियल बँकेचे नाव बदलून कोणते नाव देण्यात आले?
उत्तर: भारतीय स्टेट बँक

10. दुसऱ्या पंचवार्षिक योजनेत कोणते प्रमुख उद्योग सुरू करण्यात आले?
उत्तर: पोलाद उद्योग, रेल्वे इंजिन उत्पादन

दीर्घ प्रश्न

1. मिश्र अर्थव्यवस्था म्हणजे काय?
उत्तर: मिश्र अर्थव्यवस्थेत खासगी आणि सार्वजनिक क्षेत्र एकत्र कार्य करते. यात भांडवलशाही व समाजवादी अर्थव्यवस्थेचे गुण एकत्र असतात.

2. पंचवार्षिक योजना का सुरू करण्यात आली?
उत्तर: भारताच्या आर्थिक विकासासाठी नियोजनबद्ध मार्ग तयार करण्यासाठी पंचवार्षिक योजना सुरू करण्यात आली.

3. बँकांचे राष्ट्रीयीकरण का केले गेले?
उत्तर: देशाच्या आर्थिक विकासात सरकारला नियंत्रण मिळावे व ग्रामीण भागात बँकिंग सेवा पोहोचवण्यासाठी राष्ट्रीयीकरण करण्यात आले.

4. दुसऱ्या पंचवार्षिक योजनेत कोणते महत्त्वाचे प्रकल्प हाती घेण्यात आले?
उत्तर: या योजनेत पोलाद उद्योग, सिंद्री रासायनिक कारखाना, रेल्वे इंजिन निर्मिती प्रकल्प हाती घेण्यात आले.

5. १९८२ मध्ये गिरणी कामगारांचा संप का झाला?
उत्तर: गिरणी कामगारांच्या बोनस कपातीमुळे असंतोष वाढला आणि कामगारांनी संप पुकारला.