भूगोल Important Questions Class 9 Chapter 7 Bhugol Maharashtra Board Marathi Medium

आंतरराष्ट्रीय वाररेषा

लहान प्रश्न

1. जागतिक प्रमाणवेळ कोणत्या रेखावृत्तावरून ठरवली जाते?
उत्तर: ग्रीनिच (०° रेखावृत्त)

2. भारताची प्रमाणवेळ कोणत्या रेखावृत्तावरून ठरवली जाते?
उत्तर: ८२.५° पूर्व रेखावृत्त

3. जागतिक प्रमाणवेळ व भारताची प्रमाणवेळ यामध्ये किती तासांचा फरक आहे?
उत्तर: ५ तास ३० मिनिटे

4. सर्वप्रथम नवीन वर्षाचे स्वागत कोणत्या ठिकाणी होते?
उत्तर: सामोआ बेट (१५:३० भारतीय वेळ)

5. आंतरराष्ट्रीय वाररेषा कोणत्या रेखावृत्तावर आहे?
उत्तर: १८०° रेखावृत्त

6. सिडनी व लंडनच्या वेळेत फरक का आहे?
उत्तर: दोन्ही ठिकाणे वेगवेगळ्या प्रमाणवेळांमध्ये येतात.

7. आंतरराष्ट्रीय वाररेषेचा उपयोग काय आहे?
उत्तर: जागतिक वेळ व तारीख ठरवण्यासाठी

8. आंतरराष्ट्रीय वाररेषा पूर्णपणे सरळ का नाही?
उत्तर: ती बेटांवर परिणाम करू नये म्हणून वळवली आहे.

9. १८०° रेखावृत्त ओलांडताना कोणता बदल होतो?
उत्तर: दिनांक व वार बदलतात.

10. पृथ्वी कोणत्या दिशेने फिरते?
उत्तर: पश्चिमेकडून पूर्वेकडे

लांब प्रश्न

1. पृथ्वीच्या फिरण्यामुळे आंतरराष्ट्रीय वाररेषेची गरज का भासते?
उत्तर: पृथ्वीच्या परिभ्रमणामुळे प्रत्येक ठिकाणी वेगवेगळ्या वेळा असतात, म्हणून जागतिक वेळ सुसूत्र करण्यासाठी आंतरराष्ट्रीय वाररेषा आखली गेली.

2. आंतरराष्ट्रीय वाररेषा कोणत्या दृष्टीने महत्त्वाची आहे?
उत्तर: हवाई प्रवास, वाहतूक वेळापत्रक, व्यापारी व्यवहार आणि जागतिक वेळ समजण्यासाठी ती महत्त्वाची ठरते.

3. १८०° रेखावृत्तानुसार वार बदलण्याची प्रक्रिया कशी होते?
उत्तर: पश्चिमेकडून पूर्वेकडे गेल्यास एक दिवस कमी होतो, आणि पूर्वेकडून पश्चिमेकडे गेल्यास एक दिवस वाढतो.

4. विमान प्रवासात आंतरराष्ट्रीय वाररेषा कशी प्रभाव टाकते?
उत्तर: विमान प्रवास करताना वेळ व वारातील बदल लक्षात घेऊन प्रवासाचे वेळापत्रक ठरवावे लागते.

5. सुनील व मीनल यांचा वार गोंधळ का झाला?
उत्तर: सुनील पूर्वेकडे गेला आणि त्याच्या वेळेनुसार शुक्रवार झाला, तर मीनल पश्चिमेकडे गेली आणि तिच्या वेळेनुसार बुधवार राहिला.