भूगोल Important Questions Class 9 Chapter 6 Bhugol Maharashtra Board Marathi Medium

सागरजलाचे गुणधर्म

लहान प्रश्न

1. जगातील सर्वांत मोठा जलसाठा कोणता आहे?
उत्तर: महासागर.

2. सागरजल खारट का असते?
उत्तर: क्षारांच्या उपस्थितीमुळे.

3. सागरजलाचा तापमानावर कोणते घटक परिणाम करतात?
उत्तर: सूर्यप्रकाश, वारे, प्रवाह, पर्जन्यमान.

4. सागरजलातील सरासरी तापमान किती असते?
उत्तर: २५°C ते २°C.

5. उष्ण कटिबंधातील सागरजलाचे तापमान किती असते?
उत्तर: साधारण २५°C.

6. क्षारतेमुळे सागरजलाची कोणती क्षमता वाढते?
उत्तर: उंदूधरण क्षमता.

7. सागरजलातील क्षार आपण कसे मिळवतो?
उत्तर: मिठागरे व बाष्पीभवन प्रक्रिया.

8. कोणत्या महासागराची सरासरी क्षारता सर्वाधिक आहे?
उत्तर: अटलांटिक महासागर.

9. सागरजलाच्या तापमानात खोलीनुसार काय बदल होतो?
उत्तर: खोली वाढल्यास तापमान कमी होते.

10. कोणत्या उपकरणांचा उपयोग सागरजलाची क्षारता मोजण्यासाठी होतो?
उत्तर: हायड्रोमीटर, रिफ्रॅक्टोमीटर, सॅलिनोमीटर

लांब प्रश्न

1. सागरजलाचे तापमान विषुववृत्तापासून ध्रुवीय प्रदेशाकडे कसे बदलते?
उत्तर: विषुववृत्ताजवळ तापमान २५°C असते, ते ध्रुवाकडे २°C पर्यंत घटते.

2. भूवेष्टित समुद्र आणि खुल्या समुद्राच्या तापमानात काय फरक असतो?
उत्तर: भूवेष्टित समुद्रात क्षारता जास्त असल्याने तापमान अधिक असते, तर खुल्या समुद्रात कमी असते.

3. सागरजलाची क्षारता कोणत्या घटकांवर अवलंबून असते?
उत्तर: तापमान, बाष्पीभवनाचा वेग, गोड्या पाण्याचा पुरवठा आणि सागरी प्रवाह.

4. समुद्राच्या वाढत्या खोलीनुसार तापमान व क्षारता कशी बदलते?
उत्तर: साधारण २००० मीटर खोलीपर्यंत तापमान व क्षारता कमी होते, त्यानंतर स्थिर राहते.

5. मृत समुद्राचे वैशिष्ट्य काय आहे?
उत्तर: याची क्षारता ३३२‰ असल्याने येथे जीवसृष्टी नाही आणि पाण्यात सहज तरंगता येते.