भाषाभ्यासः
श्लोकः – १
१. श्लोके क्रियापदं किम्?
- क्रियापदं – “अस्ति”
२. अधोदत्तानां शब्दानां कृते श्लोके आगतानां शब्दान लिखत।
- सरस्वती – भारती
- अद्वितीयः – अनुपमः
- सङ्ग्रहः – संचयः
३. विरुद्धार्थकशब्दं लिखत।
- व्ययः × संचयः
- वृद्धिः × ह्रासः
श्लोकः – २
१. श्लोके क्रियापदं किम्?
- क्रियापदं – “भवति”
२. विशेषण-विशेष्य-सम्बन्धः:
- ‘कुसुमम्’ इत्यस्य द्वे विशेषणे – सुगन्धि, शुचि
- ‘वचनम्’ इत्यस्य द्वे विशेषणे – मधुरम्, सत्यम्
३. श्लोकात् समानार्थकशब्दान् चिनुत।
- प्रसूनम्, सुमम्, पुष्पम् – पुष्पम्
- वचः, उक्तिः, वाक्यम् – वाक्यम्
श्लोकः – ३
१. श्लोके क्रियापदे के?
- क्रियापदानि – “वर्तते”, “शोभते”
२. अपारे काव्यसंसारे कः प्रजापतिः?
- उत्तरम् – वाणी अपारे काव्यसंसारे प्रजापतिः अस्ति।
श्लोकः – ४
१. स्तम्भमेलनं कुरुत।
| अ | ब |
|---|---|
| शतेषु | वक्ता |
| सहस्रेषु | दाता |
| दशसहस्रेषु | पण्डितः |
२. कस्मिन् कः गुणः वर्तते? इति लिखत।
- शूरे – शौर्यम्
- पण्डिते – पाण्डित्यम्
- भाषणनिपुणे – वक्तृत्वम्
- उदारे – दातृत्वम्
३. समानार्थकशब्दान् लिखत।
- दाता – दानशीलः
- शूरः – वीरः
- पण्डितः – विद्वान्
श्लोकः – ५
१. देवः कुत्र वर्तते?
- उत्तरम् – देवः सर्वत्र वर्तते।
२. देवः, काष्ठम्, पाषाणः इति शब्दानाम् अमरकोषपङ्क्तीः लिखत।
- देवः – सुरः, ईश्वरः, हरिः
- काष्ठम् – दारु, वृक्षकाष्ठम्
- पाषाणः – शिला, प्रस्तरः
३. जालरेखाचित्र पूरयत।
| सप्तम्यन्तपदानि |
|---|
| नगरे |
| मन्दिरे |
| वनस्य |
Leave a Reply