भाषाभ्यास
१. रूपपरिचयं लिखत |
क्र. | नामरूपम् | प्रातिपदिकम् | अन्तः | लिङ्गम् | विभक्तिः | वचनम् |
---|---|---|---|---|---|---|
१ | विद्याम् | विद्या | आकारान्त | स्त्रीलिंग | द्वितीया | एकवचनम् |
२ | युतेके | युतक | अकारान्त | नपुंसकलिंग | सप्तमी | द्विवचनम् |
३ | कान्तया | कान्ता | आकारान्त | स्त्रीलिंग | तृतीया | एकवचनम् |
४ | चषकयोः | चषक | अकारान्त | पुल्लिंग | षष्ठी | द्विवचनम् |
५ | दीपाभ्याम् | दीप | अकारान्त | पुल्लिंग | तृतीया | द्विवचनम् |
६ | दन्तैः | दन्त | अकारान्त | पुल्लिंग | तृतीया | बहुवचनम् |
७ | कथायाः | कथा | आकारान्त | स्त्रीलिंग | षष्ठी | एकवचनम् |
८ | कलायै | कला | आकारान्त | स्त्रीलिंग | चतुर्थी | एकवचनम् |
२. चतुर्थपदं लिखत
१. देव-देवेन :: भूप – भूपेन
२. स्यूत – स्यूतानाम् :: चमस – चमसानाम्
३. फल-फलानि :: पर्ण – पर्णानि
४. सूर्य – सूर्यात् :: चन्द्र – चन्द्रात्
५. देव-देवेषु :: वन – वनेषु
६. माला-मालासु :: शाला – शालासु
३. शब्दानाम् अर्थं विभक्त्यनुसारं माध्यमभाषया लिखत ।
१. वृक्षान् (द्वितीया) → वृक्षांना
२. भार्यायै (चतुर्थी) → पत्नीला
३. कराभ्याम् (तृतीया) → दोन हातांनी
४. दर्पणे (सप्तमी) → आरशात
५. कुञ्चिकया (तृतीया) → किल्लीने
६. यानात् (पञ्चमी) → वाहनातून
७. गीतेषु (सप्तमी) → गाण्यांमध्ये
८. वृक्षेषु (सप्तमी) → झाडांमध्ये
९. हस्तयोः (षष्ठी) → दोन्ही हातांचे
१०. कर्णाभ्याम् (तृतीया) → दोन कानांनी
४. तालिका पूरयत
एकवचनम् | द्विवचनम् | बहुवचनम् | विभक्तिः |
---|---|---|---|
चन्द्रः | चन्द्रौ | चन्द्राः | प्रथमा |
नेत्रम् | नेत्रे | नेत्राणि | द्वितीया |
मापिकया | मापिकाभ्याम् | मापिकाभिः | तृतीया |
– | दन्तेभ्यः | दन्तेभ्यः | चतुर्थी |
– | वातायनाभ्याम् | वातायनेभ्यः | पञ्चमी |
गजाननस्य | गजाननयोः | गजाननानाम् | षष्ठी |
– | उत्पीठिकयोः | उत्पीठिकासु | सप्तमी |
हे वयस्य | हे वयस्यौ | हे वयस्याः | सम्बोधनम् |
Page 38
1. मेलं कुरुत
विभक्तिः (सुपी विभक्ती) | योग्य शब्द (रूपम्) |
---|---|
प्रथमा (कर्तारि) | रूपम् (रूप) |
द्वितीया (कर्मणी) | माम् (मला) |
तृतीया (करणी) | काशिः (काशीने) |
चतुर्थी (सम्प्रदाने) | एतस्मै (त्याला) |
पञ्चमी (अपादाने) | मत् (माझ्यापासून) |
षष्ठी (सम्बन्धे) | तस्य (त्याचा) |
सप्तमी (अधिकरणे) | तानि (त्यामध्ये) |
२. योग्यरूपं लिखत
1. एषः (एतद्) मम हस्तौ।
(हा माझा हात आहे.)
2. अरे बालक, किं ते (युष्मद्) नाम?
(अरे मुला, तुझे नाव काय?)
3. यः (यद्) हसते शत्रुं सः (तद्) सैनिकः।
(जो शत्रूवर हसतो तो सैनिक आहे.)
4. अस्माकम् (अस्मद्) सर्वे भारतीयाः।
(आम्ही सर्व भारतीय आहोत.)
5. तस्मिन (तद्) नगरे प्राणिसंग्रहालयः वर्तते।
(त्या शहरात प्राणीसंग्रहालय आहे.)
Leave a Reply