महत्वपूर्ण प्रश्न एवं उत्तर:
१. कोऽयम्‌ अपूर्वः कोषः? (हा अद्भुत कोष कोणता आहे?)
➡ अयं विद्या-कोषः। (हा विद्या-संपत्तीचा कोष आहे।)
२. विद्या-कोषस्य विशेषता का? (विद्या-संपत्तीची विशेषता काय आहे?)
➡ व्ययतः वृद्धिमायाति, क्षयमायाति न स्यात्‌। (वाढवली तरीही वाढणारी संपत्ती म्हणजे विद्या आहे, ती कधीही संपत नाही।)
३. हनुमानः कः आसीत्? (हनुमान कोण होता?)
➡ हनुमानः वातात्मजः, वानरयूथमुख्यः आसीत्। (हनुमान वायुपुत्र आणि वानरांचा सेनापती होता।)
४. श्रीरामदूतः कोऽपि शरणं प्रपद्यते? (श्रीरामदूताच्या शरण कोण जातात?)
➡ हनुमानं शरणं प्रपद्ये। (हनुमानाच्या शरण जातात।)
५. किं गन्धहीनं न शोभते? (कोणती वस्तू सुगंध नसल्यामुळे शोभत नाही?)
➡ गन्धहीनं कुसुमं न शोभते। (सुगंध नसलेले फूल शोभत नाही।)
६. मधुरं वचनं कथं न शोभते? (गोड बोलणे कधी शोभत नाही?)
➡ क्रियाहीनं मधुरं वचनं न शोभते। (कृत्याशिवाय गोड बोलणे शोभत नाही।)
७. कः शतेषु जायते? (शंभरांमध्ये कोण जन्मतो?)
➡ शतेषु शूरः जायते। (शंभरांमध्ये एक शूरवीर जन्मतो।)
८. सहस्रेषु कः जायते? (हजारांमध्ये कोण जन्मतो?)
➡ सहस्रेषु पण्डितः जायते। (हजारांमध्ये एक विद्वान जन्मतो।)
९. दशसहस्रेषु कः भवति? (दहा हजारांमध्ये कोण असतो?)
➡ दशसहस्रेषु वक्ता भवति। (दहा हजारांमध्ये एक वक्ता असतो।)
१०. दाता कदा भवति? (दाता कधी होतो?)
➡ दाता दशसहस्रेषु भवति वा न वा। (दाता दहा हजारांमध्ये असतो किंवा नसतोही।)
११. लोभाविष्टः नः किं पश्यति? (लोभी माणूस काय पाहतो?)
➡ लोभाविष्टो नरो वित्तं पश्यति। (लोभी माणूस केवळ पैसा पाहतो।)
१२. मार्जारः किं पश्यति? (मांजर काय पाहते?)
➡ मार्जारः दुग्धं पश्यति। (मांजर दूध पाहते।)
१३. कः काव्यसंसारस्य प्रजापतिः? (काव्यसृष्टीचा निर्माता कोण आहे?)
➡ कविरेकः काव्यसंसारस्य प्रजापतिः। (एकटा कवीच काव्यसृष्टीचा निर्माता आहे।)
१४. यः अपक्रानि फलानि प्रचिनोति, सः किम्‌ न विन्दते? (जो कच्ची फळे तोडतो, त्याला काय मिळत नाही?)
➡ सः रसं न विन्दते, बीजं च विनश्यति। (त्याला फळांचा रस मिळत नाही आणि बियाही नष्ट होतात।)
१५. देवः कुत्र विद्यते? (देव कोठे असतो?)
➡ देवः भावे विद्यते, न काष्टे, न पाषाणे, न मृण्मये। (देव भावना (हृदय) मध्ये असतो, तो लाकडात, दगडात किंवा मातीमध्ये नसतो।)
Leave a Reply