स्वराज्य मेरा जन्मसिद्ध अधिकार है
Summary in Marathi
या पाठात लोकमान्य बाळ गंगाधर टिळक यांच्या जीवनाची व त्यांच्या स्वातंत्र्यलढ्यातील योगदानाची माहिती दिली आहे. ते एक महान देशभक्त, समाजसुधारक आणि प्रभावी नेते होते. “स्वराज्य हा माझा जन्मसिद्ध हक्क आहे आणि तो मी मिळवणारच!” हे त्यांचे प्रसिद्ध घोषवाक्य होते, ज्यामुळे त्यांनी भारतीय जनतेमध्ये स्वातंत्र्याची चेतना जागवली.
टिळकांनी भारतीय समाजात शिक्षण आणि जागरूकता पसरवण्यासाठी ‘केसरी’ आणि ‘मराठा’ ही वृत्तपत्रे सुरू केली. त्यांनी जनतेला इंग्रजांच्या अन्यायाविरुद्ध एकत्र केले आणि होमरूल चळवळीचे नेतृत्व केले. भारतीय संस्कृती आणि परंपरांचे महत्त्व लक्षात घेऊन त्यांनी गणपती उत्सव आणि शिवाजी महाराज जयंती सारखे सार्वजनिक सण सुरू केले, जे समाजामध्ये राष्ट्रीय एकात्मता निर्माण करण्यास मदत करत होते.
त्यांचे जीवन संघर्षांनी भरलेले होते, परंतु ते कधीही भीत नव्हते. इंग्रज सरकारने त्यांना अनेक वेळा तुरुंगात टाकले, पण त्यांनी कधीच हार मानली नाही. त्यांनी ‘गीता रहस्य’ नावाचे पुस्तक लिहिले, ज्यामध्ये कर्मयोगाचे तत्त्वज्ञान मांडले. लोकमान्य टिळकांचे भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यातील योगदान अतुलनीय आहे, आणि ते आजही सर्वांसाठी प्रेरणादायक ठरतात.
Summary in Hindi
अध्याय 7 में लोकमान्य बाल गंगाधर टिळक के जीवन और उनके स्वतंत्रता संग्राम में योगदान के बारे में बताया गया है। वे एक महान देशभक्त, समाज सुधारक और प्रभावशाली नेता थे। उन्होंने भारत में स्वतंत्रता की चेतना जगाने के लिए कई प्रयास किए। “स्वराज्य मेरा जन्मसिद्ध अधिकार है, और मैं इसे लेकर रहूँगा!” यह नारा देकर उन्होंने जनता को स्वतंत्रता संग्राम के लिए प्रेरित किया।
टिळक जी ने भारतीय समाज में शिक्षा और जागरूकता फैलाने के लिए ‘केसरी’ और ‘मराठा’ जैसे समाचार पत्रों की स्थापना की। उन्होंने जनता को अंग्रेजों के अन्याय के खिलाफ संगठित किया और होमरूल आंदोलन का नेतृत्व किया। उन्होंने भारतीय संस्कृति और परंपराओं को सशक्त किया तथा गणपति उत्सव और शिवाजी महोत्सव को लोकप्रिय बनाया, जिससे लोगों में राष्ट्रीय एकता की भावना जाग्रत हुई।
उनका जीवन संघर्षों से भरा था, लेकिन वे कभी डरे नहीं। अंग्रेजों ने उन्हें कई बार जेल में डाल दिया, लेकिन वे अपने विचारों से पीछे नहीं हटे। उन्होंने ‘गीता रहस्य’ नामक पुस्तक लिखी, जिसमें उन्होंने कर्मयोग का महत्व बताया। टिळक जी का योगदान भारतीय स्वतंत्रता संग्राम में अमूल्य था, और वे आज भी प्रेरणास्रोत बने हुए हैं।
Leave a Reply