सुलभभारती हिंदी Summary Class 8 Chapter 4 Sulabhbharati Hindi Maharashtra Board

सौहार्द-सौमनस्‍य

Summary in Marathi

Summary in Hindi

Summary in Marathi

“सौहार्द-सौमनस्य” ही कविता जहीर कुरैशी यांनी लिहिली आहे. या कवितेत विविधता आणि एकतेचे महत्त्व सांगण्यात आले आहे. भारतात विविध धर्म, भाषा आणि संस्कृती असूनही, आपण सगळे एक आहोत. या कवितेत प्रेम आणि सौहार्द यांना प्राधान्य देण्यात आले आहे आणि द्वेषाने समाजात फूट पडते, तर प्रेमाने समाज जोडला जातो, असे सांगितले आहे.

कवी म्हणतात की, जसे वेगवेगळ्या रंगांचे फूल असले तरीही ते बागेची शोभा वाढवतात, तसेच विविधतेतही एकता असणे महत्त्वाचे आहे. प्रेम हे कधीही उधार नसते, तर ते दान केले जाते. जर आपण एकमेकांवर प्रेम केले, तर आपल्यालाही प्रेम मिळेल. कवी असेही म्हणतात की, जर दीप एकमेकांच्या जवळ आले, तर प्रकाश अधिक होईल, त्याचप्रमाणे आपण एकत्र राहिल्यास समाज उजळून निघेल.

या कवितेत सामाजिक समता, परस्पर प्रेम, सहकार्य आणि सौहार्द यांचे महत्त्व पटवून देण्यात आले आहे. द्वेष आणि भेदभाव विसरून प्रेम आणि एकतेच्या मार्गाने चालावे, असा संदेश ही कविता देते.

Summary in Hindi

“सौहार्द-सौमनस्य” कविता प्रसिद्ध कवि जहीर कुरैशी द्वारा लिखी गई है। इस कविता में विविधता में एकता का संदेश दिया गया है। भारत में विभिन्न धर्म, भाषाएँ और संस्कृतियाँ होते हुए भी हम सभी एक हैं। कविता प्रेम और सौहार्द को प्राथमिकता देती है और यह बताती है कि नफरत समाज को तोड़ती है, जबकि प्रेम समाज को जोड़ता है।

कवि कहते हैं कि जिस तरह अलग-अलग रंगों के फूल मिलकर बग़ीचे की शोभा बढ़ाते हैं, उसी तरह हमें भी एकता बनाए रखनी चाहिए। प्रेम कभी उधार नहीं होता, बल्कि यह दिया जाता है, और जो भी प्रेम करेगा, उसे प्रेम अवश्य मिलेगा। कवि यह भी कहते हैं कि अगर दीपक एक-दूसरे के पास आएँगे, तो रोशनी बढ़ेगी, इसी तरह यदि हम एक साथ रहेंगे, तो समाज भी उज्ज्वल होगा।

यह कविता सामाजिक समरसता, परस्पर प्रेम, सहयोग और सौहार्द का महत्व समझाती है। नफरत और भेदभाव को छोड़कर प्रेम और एकता के रास्ते पर चलने का संदेश देती है।