क्षेत्रभेट
प्रश्नावली
1. कार्यालयाचे नाव:
उत्तर – तालुका / जिल्हा निवडणूक कार्यालय.
2. या कार्यालयाशी संबंधित प्रमुखाचे पद कोणते आहे?
उत्तर – निवडणूक निर्णय अधिकारी.
3. या कार्यालयामार्फत कोणकोणती कामे केली जातात?
उत्तर –
- मतदार यादी तयार करणे व अद्ययावत करणे.
- निवडणुकीचे नियोजन आणि मतदान प्रक्रियेचे आयोजन.
- उमेदवारांच्या अर्जांची छाननी करणे.
- मतदान यंत्रांचे व्यवस्थापन.
4. निवडणूक विभागाचे कार्य कोणाच्या निर्देशानुसार चालते?
उत्तर – भारताच्या निवडणूक आयोगाच्या मार्गदर्शनाखाली.
5. कार्यालयामार्फत कोणकोणत्या निवडणुका घेतल्या जातात?
उत्तर –
- लोकसभा आणि विधानसभा निवडणुका.
- स्थानिक स्वराज्य संस्था निवडणुका.
6. निवडणुकीसाठी आवश्यक असलेले मनुष्यबळ कोठून उपलब्ध केले जाते?
उत्तर – शासकीय कर्मचारी, शिक्षक आणि इतर शासकीय अधिकारी यांची नेमणूक केली जाते.
7. निवडणुकीची सूचना किती दिवस आधी दिली जाते?
उत्तर – साधारणतः 45 ते 60 दिवस आधी.
8. निवडणुकीसाठी नवीन मतदारांची नोंद करणे आणि मतदारयाद्या अद्ययावत करणे ही कामे कोणामार्फत केली जातात?
उत्तर – तहसीलदार व निवडणूक विभागाद्वारे.
9. निवडणुकीसाठीचे प्रशिक्षण कार्यक्रम प्रत्यक्षपणे कोण घेते?
उत्तर – निवडणूक अधिकारी व संबंधित प्रशिक्षणार्थी अधिकारी.
10. निवडणुकीदरम्यान कोणकोणते परवाने आपल्या कार्यालयाकडून दिले जातात?
उत्तर – प्रचार परवाने, सभा आयोजित करण्याचे परवाने.
11. प्रत्यक्ष मतदानाच्या वेळी मतदान केंद्रावर किती व्यक्तींची नियुक्ती केली जाते?
उत्तर – सरासरी 4 ते 5 अधिकारी व कर्मचारी.
12. निवडणुकीचे काम करणाऱ्या कर्मचाऱ्यांचे मतदान केव्हा घेतले जाते? कसे?
उत्तर – मतदानाच्या आधी पोस्टल बॅलेटद्वारे.
13. मतदान करण्याची वेळ कोणती असते?
उत्तर – सकाळी 7:00 ते सायंकाळी 6:00.
14. विशिष्ट परिस्थितीत मतदान करण्यासाठी वेळ वाढवून दिली जाते का?
उत्तर – होय, गरज असल्यास.
15. मतदान प्रक्रिया पारदर्शक होण्यासाठी काय प्रयत्न करावे लागतात?
उत्तर –
- व्हीव्हीपॅट मशीनचा वापर.
- वेबकास्टिंग आणि सीसीटीव्ही निरीक्षण.
16. मतदान यंत्राचे फायदे/तोटे सांगा.
उत्तर –
- फायदे: जलद मतमोजणी, पारदर्शकता, कागद वाचवणे.
- तोटे: तांत्रिक बिघाडाची शक्यता.
17. मतदान यंत्रे कोठून उपलब्ध केली जातात?
उत्तर – भारत इलेक्ट्रॉनिक्स लिमिटेड (BEL) व इलेक्ट्रॉनिक्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया लिमिटेड (ECIL).
18. मतदान यंत्र कधीपासून वापरले जाऊ लागले?
उत्तर – 1998 पासून टप्प्याटप्प्याने.
19. मतदान यंत्रामध्ये बिघाड झाल्यास त्वरित काय कारवाई करावी लागते?
उत्तर – नवीन यंत्र बदलून द्यावे.
20. त्यापूर्वी मतदान कसे घेतले जात होते?
उत्तर – मतपत्रिकेद्वारे.
21. आचारसंहिता निवडणुकीपूर्वी किती दिवस आधी व किती दिवस नंतरपर्यंत चालू असते?
उत्तर – साधारणतः 45 दिवस आधी व निकाल लागेपर्यंत.
22. निवडणुकीच्या कामासाठी आपण कोणकोणत्या विभागांची मदत घेता?
उत्तर – महसूल, पोलिस, शिक्षण व माहिती तंत्रज्ञान विभाग.
23. पोटनिवडणुका कोणत्या परिस्थितीत घेतल्या जातात?
उत्तर – आमदार/खासदारांच्या मृत्यूनंतर किंवा राजीनामा दिल्यास.
24. उमेदवारांना समान मते मिळाली असतील तर आपण काय करता?
उत्तर – चिठ्ठी टाकून निकाल ठरवला जातो.
25. निकालाचा अंतिम निर्णय जनतेपुढे कोण जाहीर करते?
उत्तर – निवडणूक निर्णय अधिकारी.
26. पूर्वीच्या निवडणुकांची माहिती कार्यालयाकडून संकलित करून ठेवली जाते का?
उत्तर – होय, अहवाल व नोंदी ठेवल्या जातात.
27. उमेदवार निवडून आल्यानंतर त्यांना प्रमाणपत्र दिले जाते का? त्यावर कोणाची स्वाक्षरी असते?
उत्तर – होय, निवडणूक निर्णय अधिकाऱ्याची स्वाक्षरी असते.
Pradip Vitthal Nimbalkar says
thanks for information