नव्या युगाचे गाणे
प्रश्न 1: हे केव्हा घडेल ते लिहा.
(अ) दिव्य क्रांती – विज्ञानाचा प्रकाश आल्यानंतर दिव्य क्रांती घडेल.
(आ) शून्यामधून विश्व उभारेल – जेव्हा मानवामध्ये जिद्द आणि चिकाटी असेल तेव्हा तो शून्यातून विश्व उभारेल.
(इ) दुबळेपणाचा शेवट – जेव्हा नव्या चेतनेमुळे मानवी मनातील नैराश्य नष्ट होईल, तेव्हा दुबळेपणाचा शेवट होईल.
प्रश्न 2: खालील घटनांचा योग्य क्रम लावा.
- विज्ञानाचा प्रकाश आला.
- क्रांती घडली.
- हृदयातील अशांततेचा वणवा विझला.
- उत्कर्षाचा आणि प्रगतीचा मार्ग दिसला.
- नैराश्य नष्ट झाले.
प्रश्न 3: खालील अर्थांच्या ओळी शोधा.
(अ) माणसाच्या अंगी चिकाटी असली तर तो काहीही साध्य करू शकतो.
उत्तर – “शून्यामधुनी विश्व उभारू जिद्द असे भव्य”
(आ) माणसाच्या अंगात जोश आणि मनात नवीन आशा निर्माण होतात.
उत्तर – “नसानसातून जोश उसळतो नव आशा चित्ती”
प्रश्न 4: तक्ता पूर्ण करा.
कविला नको असणाऱ्या गोष्टी | विज्ञानामुळे प्राप्त होणाऱ्या गोष्टी |
---|---|
(१) दैन्य | (१) प्रकाश |
(२) अशांतता | (२) प्रगती |
(३) नैराश्य | (३) नवीन आशा |
प्रश्न 5: तुमच्या शब्दांत स्पष्ट करा.
(अ) ‘नवसूर्य पहा उगवतो’, ‘संघर्ष पहा बहरतो’ या शब्दसमूहांतील कल्पना सोदाहरण स्पष्ट करा.
उत्तर – या ओळींतून कवीने नवीन युगाच्या सुरुवातीचा उल्लेख केला आहे. ‘नवसूर्य’ म्हणजे नवीन आशा आणि प्रगतीची सुरुवात दर्शवते, तर ‘संघर्ष बहरतो’ याचा अर्थ आहे की प्रयत्न आणि मेहनतीच्या जोरावर उत्कर्ष साधता येतो.
(आ) कवितेतून व्यक्त होणारा कवीचा आशावाद स्पष्ट करा.
उत्तर – कवीने विज्ञानाच्या मदतीने होणाऱ्या प्रगतीविषयी आशावादी दृष्टिकोन मांडला आहे. दुबळेपण, अशांतता आणि नैराश्य यावर मात करून मानव उत्कर्षाच्या दिशेने वाटचाल करेल, असा संदेश ही कविता देते.
खेळूया शब्दांशी:
(अ) कवितेतील यमक जुळणाऱ्या शब्दांच्या जोड्या:
- दिव्य – भव्य
- विझला – दिसला
- आले – गेले
- बहरतो – उसळतो
(आ) खालील शब्दांचे समानार्थी शब्द कवितेतून शोधून लिहा:
- उजेड – प्रकाश
- तेज – प्रभा
- रस्ता – मार्ग
- उत्साह – जोश
Leave a Reply