मराठी बालभारती Questions Answer Class 8 Chapter 18 Balbharati Maharashtra Board

जलदिंडी

प्र. १. खालील परिणाम कोणत्या घटना वा कृतींचे आहेत ते सांगा.

प्र. २. खालील आकृती पूर्ण करा.

पाण्यातील प्रदूषित घटक:

प्र. ३. लेखकाच्या मते भूतकाळात केलेली चूक कशी सुधारायला हवी होती या संबंधी घटनाक्रमाचा ओघतक्ता बनवा.

1. नदीकाठचा विशिष्ट रुंदीचा पट्टा वनराईसाठी राखणे.
2. वनराईमुळे पाणी शुद्ध होईल.
3. झाडांमुळे गाळ नदीत जाणार नाही.
4. नदीपात्रातून येणारी हवा शुद्ध राहील.
5. नदीचे पाणी प्रदूषित होणार नाही.

प्र. ४. “पालखीसोहळा” या शब्दातील अक्षरांपासून चार नवीन अर्थपूर्ण शब्द तयार करा.

1. पाल
2. खोळ
3. शाळा
4. होला

प्र. ५. स्वमत लिहा.

(अ) नदीचे पाणी प्रदूषित होण्यास कारणीभूत असलेल्या मानवी कृती लिहा.

उत्तर –

1. औद्योगिक कचऱ्याची नदीत टाकणी
2. प्लास्टिक आणि घाण टाकणे
3. मैलापाणी व रसायनयुक्त पाणी सोडणे
4. नदीत कपडे व भांडी धुणे

(आ) पोहायला येत असूनही लेखकाच्या मुलाला पाण्यात पडण्याची भीती वाटली, याचे कारण स्पष्ट करा.

उत्तर – लेखकाच्या मुलाला पाण्यात पडण्याची भीती वाटली कारण नदीचे पाणी अत्यंत घाण झाले होते. त्याला स्वच्छ पाण्यात पडण्याची भीती नव्हती, परंतु दुर्गंधीयुक्त आणि प्रदूषित पाण्यात पडण्याची होती.

(इ) ‘जलदिंडी’मध्येसहभागी झाल्यास तुम्ही कोणती कामे आवडीने कराल ते लिहा.

उत्तर –

1. नदी स्वच्छ करण्यासाठी जलपर्णी आणि कचरा काढणे.
2. लोकांमध्ये जनजागृती करणे.
3. पर्यावरणसंवर्धनासाठी झाडे लावणे.
4. जलस्रोत स्वच्छ ठेवण्यासाठी मोहिमा राबवणे.

(ई) ‘स्वत:चे हात वापर की कचरा काढायला’ लेखकाच्या आईच्या या उपदेशातून तुम्ही काय शिकाल? सोदाहरण लिहा.

उत्तर – या उपदेशातून आपण शिकतो की कोणतीही समस्या असेल, तर इतरांवर अवलंबून न राहता स्वतः पुढाकार घेतला पाहिजे. उदाहरणार्थ, जर आपल्या परिसरात स्वच्छता नसेल, तर तक्रार करण्याऐवजी स्वतः झाडू घेऊन साफसफाई करायला हवी.

खेळूया शब्दांशी.

(अ) खालील वाक्यांतील काळ ओळखा.

1. जलपर्णी काढण्याचे काम सुरू होईल. – भविष्यकाळ
2. मदतीचा हात लगेच पुढे आला. – भूतकाळ
3. त्यांनी मुलाला नौका शिकवण्याचे ठरवले होते. – भूतकाळ
4. पंढरपूरला लोक चालत जातात. – वर्तमानकाळ

(आ) खालील वाक्यांचा प्रकार ओळखा.

1. पण तसा प्रयत्न यशस्वी होईल का? – प्रश्नार्थक वाक्य
2. पण एवढं मोठं कार्य! – आश्चर्यवाचक वाक्य
3. त्यांना थकवा जाणवत नव्हता. – नकारार्थी वाक्य
4. कचरा काढायला स्वत:चेच हात वापर. – आदेशार्थी वाक्य