मराठी बालभारती Questions Answer Class 8 Chapter 13 Balbharati Maharashtra Board

पाड्यावरचा चहा

प्र. 1. पाठाधारे वारली लोकांच्या खोपटाच्या बाबतीत खालील मुद्‌द्यांना अनुसरून वर्णन करा.

(अ) खोपटे वसण्याचे ठिकाण-

उत्तर –

• वारली लोकांची खोपटी सहसा उंचवट्यावर झाडांच्या आश्रयाने वसलेली असतात.
• एका गावात पाच-सात किंवा क्वचित दहा-पंधरा पाडे असतात.
• एक पाडा दुसऱ्या पाड्यापासून अर्धा मैल ते तीन मैल अंतरावर असतो.

(आ) खोपटे तयार करण्यासाठी वापरले जाणारे साहित्य-

उत्तर –

• खोपटी बांबूच्या काठ्या, कारव्या, कामट्या यांच्याने तयार केली जातात.
• त्यावर शेणमाती लावून भिंती सारवल्या जातात.
• मेढी, चौकटीसाठी लाकूड फार कमी प्रमाणात वापरले जाते.

(इ) दारे, खिडक्या व छप्पर-

उत्तर –

• बहुतेक खोपटींना फक्त एकच दार असते.
• खिडक्या नसतात; पण कारव्या आणि कामट्या मोडल्या तर खिडकी तयार होते.
• काही खोपट्यांना पेंढा, पळसाची पाने किंवा क्वचित कौलारू छप्पर असते.

(ई) दालन-

उत्तर –

• बहुतेक खोपटी एकदालनी असतात.
• काही घरांत संरक्षणाची गरज नसल्यामुळे त्या अगदी हलक्या फुलक्या असतात.

प्र. 2. पाठाधारे खाली दिलेल्या गोष्टींचे उपयोग सांगा.

(अ) माची-

उत्तर –

• खोपट्याच्या पुढे बांबू व कामट्यांची लहान टेबलासारखी माची असते.
• त्यावर पिण्याच्या पाण्याची मडकी ठेवलेली असतात.

(आ) लहान लहान खड्डे-

उत्तर –

• खोपट्यांच्या बाहेर लहान खड्डे करून त्यात कोंबड्यांसाठी पाणी ठेवलेले असते.

(इ) सारवलेला ओटा-

उत्तर –

• खोपट्याच्या भोवताली सहा ते नऊ इंच उंचीचा, कडेला दगड लावून केलेला, सारवलेला ओटा असतो.
• तो बसण्यासाठी आणि स्वच्छतेसाठी उपयोगी असतो.

प्र. 3. आकृत्या पूर्ण करा.

(अ) निर्मनुष्य पाड्यासाठी लेखिकेने वापरलेला शब्द:

• “ग्लानी येऊन निपचित पडलेल्या माणसासारखा”

(आ) वारली लोकांची नमस्कार करण्याची पद्धत:

• डाव्या हाताच्या तळव्यावर उजव्या हाताचे कोपरे ठेवून तो नाकापर्यंत उभा धरून नमस्कार करतात.

प्र. 4. कारणे लिहा.

(अ) लेखिका निराश झाली तरी तिने स्वत:ला सावरले, कारण……

उत्तर –

• लेखिकेची ध्येयावरील निष्ठा आणि गरीब लोकांबद्दलची तळमळ प्रबळ होती.

(आ) लेखिका कंटाळून नाइलाजाने परतीच्या प्रवासाचा विचार करू लागली, कारण…..

उत्तर –

• बराच वेळ गेला तरी कोणीही भेटायला आले नाही.
• त्या भयाण जागेत वेळ जाणे कठीण झाले होते.

प्र. 5. लेखिका आणि कॉ. दळवी यांच्या वारली लोकांबरोबर होणाऱ्या सभेच्या तयारीचा ओघतक्ता-

उत्तर –

1. गावातील प्रमुख मंडळींना बोलावले.
2. पाहुण्यांना झोपडीत नेले.
3. चहा किंवा जेवणाची व्यवस्था करण्याचा प्रयत्न केला.
4. साखर, चहा, दूध मिळवण्यासाठी वारली लोकांची धडपड.
5. अखेर चहा मिळाला आणि सर्वांनी मिळून घेतला.

प्र. 6. पाठाच्या आधारे लिहा.

(अ) चहा तयार करण्यापेक्षा जेवण तयार करणे वारली लोकांना सोपे होते, स्पष्ट करा.

उत्तर –

• वारली लोकांच्या दैनंदिन जीवनात चहा प्रचलित नव्हता.
• त्यांच्या जवळ साखर, चहा, दूध उपलब्ध नव्हते.
• त्यांच्या साठी जेवण तयार करणे सोपे होते, कारण त्यांच्या जीवनशैलीत ते अधिक सुलभ होते.

(आ) तुमच्या घरची चहा करण्याची पद्धत आणि वारली लोकांची चहा करण्याची पद्धत यांतील फरक स्पष्ट करा.

उत्तर –

खेळूया शब्दांशी:

(अ) जोड्या लावा.

(आ) खालील नादानुकारी शब्द लिहा.

उत्तर –

• कोंबड्यांचा – फडफडाट
• पाखरांचा – चिवचिवाट
• पाण्याचा – खळखळाट

(इ) खालील शब्दांसाठी विरुद्धार्थी शब्द पाठातून शोधून लिहा.

उत्तर –