सामान्य विज्ञान Notes Class 7 Chapter 5 Samanya Vigyan Maharashtra Board Marathi Medium

अन्नपदार्थांची सुरक्षा

1. अन्नघटक आणि त्यांचे कार्य
आपल्या शरीराला वाढण्यासाठी आणि बळकटी मिळवण्यासाठी विविध अन्नघटक लागतात. हे अन्नघटक वेगवेगळ्या अन्नपदार्थांमधून मिळतात.

2. अन्नबिघाड (Food Spoilage)
जर अन्न योग्य प्रकारे साठवले नाही तर ते खराब होते. खराब अन्न खाल्ल्याने पोटाचे विकार आणि आजार होऊ शकतात.

अन्न बिघडण्याची कारणे:
जास्त उष्णता किंवा आर्द्रता (ओलसरपणा)
अयोग्य साठवण
बुरशी आणि कीटक
अन्नाचे चुकीचे हाताळणे

उदाहरणे:

• फळांचा रंग काळपट होणे
• मांसाला आंबट वास येणे
• शेंगदाणे खवट लागणे

3. अन्ननासाडी (Food Wastage)
आपण अन्न वाया घालवतो ते वेगवेगळ्या कारणांमुळे.

संख्यात्मक अन्ननासाडी: (अन्नाचे प्रमाण कमी होते)

जास्त खरेदी करून खराब होणे
चुकीच्या शेती पद्धती

गुणात्मक अन्ननासाडी: (अन्नाचे पोषणमूल्य कमी होते)

अन्न जास्त शिजवणे
परिरक्षकांचा जास्त वापर
अन्न वाया जाण्यापासून वाचवण्यासाठी:
आवश्यक तेवढेच अन्न वाढून घ्या
उरलेले अन्न योग्य पद्धतीने साठवा
फळे आणि भाज्या स्वच्छ धुऊनच वापरा

4. अन्न सुरक्षा आणि तुमची भूमिका
बाहेर खाण्यापूर्वी स्वच्छता पाहा
उघड्यावर विकलेले पदार्थ टाळा
शिळे किंवा खराब अन्न खाऊ नका
अन्न योग्य तापमानात साठवा

5. महत्त्वाचे मुद्दे लक्षात ठेवा!
अन्न स्वच्छ आणि सुरक्षित असावे.
अन्न वाया घालवू नका.
अन्न योग्य प्रकारे साठवा.
भेसळयुक्त अन्न टाळा.