Summary For All Chapters – बालभारती Class 7
“तोडणी” या धड्यात दत्तात्रय विरकर यांनी ऊसतोडणी मजुरांच्या आयुष्याचे वास्तववादी चित्रण केले आहे. वसंत आणि मीरा या दोन भावंडांच्या माध्यमातून शिक्षणाची ओढ, गरिबीचा कचटा, आणि कुटुंबाचा संघर्ष प्रभावीपणे मांडण्यात आला आहे. या कथेतून ग्रामीण मजुरांचे कष्टप्रद जीवन आणि त्यांचे भावविश्व उलगडून दाखवले आहे.
कथा ऊसतोडणीसाठी गाव सोडून परक्या ठिकाणी आलेल्या कुटुंबावर आधारित आहे. ऊसतोडणीसाठी मजूर एका मराठी शाळेजवळच्या मोकळ्या मैदानात आपली व्यवस्था लावतात. वसंत आणि मीरासारखी मुले त्यांच्या आई-वडिलांसोबत कामात मदत करतात, परंतु वसंताच्या मनात शिक्षणाची ओढ असल्यामुळे त्याला शाळेची फार आठवण होते. परंतु कुटुंबाची आर्थिक परिस्थिती अत्यंत हलाखीची असल्यामुळे वडील शंकर वसंताचे शिक्षण अर्धवट सोडतात.
दिवसभर ऊस तोडण्याचे कष्टप्रद काम चालू असते. वसंताला शाळेत न जाता मजुरी करावी लागते, पण त्याच्या मनात शिक्षण घेण्याची तळमळ कायम असते. एक दिवस त्याला रस्त्यावर संस्कृतमधील “तमसो मा ज्योतिर्गमय” हे वाक्य लिहिलेला कागद सापडतो. याचा अर्थ समजून घेताना वसंताला जाणवते की शिक्षणामुळेच अज्ञानरूपी अंधारातून प्रकाशाकडे जाता येते. तो आपल्या बहिणी मीराकडे या वाक्याचा अर्थ विचारतो. मीरा त्याला सांगते की अंधारातून प्रकाशाकडे जाणे म्हणजे शिक्षणामुळे जीवनात प्रगती होणे.
कथेच्या शेवटी, वसंताच्या शिक्षणाच्या इच्छेवर त्याची आई तारा आणि शेजारी लक्ष्मी यांचा जोरदार पाठिंबा मिळतो. वसंताच्या आई-वडिलांना पटवून दिले जाते की शिक्षणामुळेच वसंताचे भवितव्य उज्ज्वल होईल. शंकर अखेरीस वसंताला शाळेत जाण्याची परवानगी देतो, आणि त्याचे मित्र आनंदाने त्याचे स्वागत करतात.
ही कथा गरिबीमुळे शिक्षणाला मुकलेल्या मुलांचे जीवन, त्यांचे स्वप्न, आणि त्यासाठीची धडपड अधोरेखित करते. “तमसो मा ज्योतिर्गमय” हा संदेश, शिक्षणामुळे येणारा प्रकाश आणि परिवर्तन दर्शवणारा आहे. वसंताच्या शिक्षणासाठी झालेला संघर्ष प्रत्येक वाचकाच्या मनाला विचार करायला लावतो.
Leave a Reply