मराठी “बालभारती” Question Answers Chapter 3 “तोेडणी” Class 7 Balbharati Maharashtra Board Marathi Medium

Question Answer For All Chapters – बालभारती Class 7

स्वाध्याय

प्रश्न 1: तुमच्या शब्दांत उत्तरे लिहा

(अ) मीराने वसंतला ‘तमसो मा ज्योतिर्गमय’चा सांगितलेला अर्थ.

उत्तर: मीराने वसंतला सांगितले की, ‘तमसो मा ज्योतिर्गमय’ म्हणजे “अंधारातून प्रकाशाकडे” जाणे.

(आ) वसंतच्या मनातील शिक्षणाची ओढ.

उत्तर: वसंतच्या मनाला शिक्षणाची तीव्र ओढ होती. तो शाळेत जाण्यासाठी सतत विचार करतो आणि शिक्षण सोडल्यामुळे त्याला दुःख होत असते.

(इ) ‘अगं, पण दादानंच शिक्षण तोडलं तवा वाचायला तरी कसं येणार?’ या वाक्याचा समजलेला अर्थ.

उत्तर: या वाक्याचा अर्थ असा आहे की वसंतला शिक्षण सोडावे लागल्यामुळे तो वाचन-लेखन शिकू शकत नाही. शिक्षणाचं महत्त्व वसंतला समजलं आहे, पण शिक्षण सोडल्यामुळे त्याच्या मनात खंत आहे.

प्रश्न 2: वसंतचे शिक्षणाबाबतचे प्रेम दर्शवणारी वाक्ये पाठातून शोधून लिहा.

1. ‘‘ताई, काही झालं तरी मी शिकणारच.’’
2. ‘‘मले साळांत कवा धाडणार?’’
3. ‘‘आता म्या साळंला येणार.’’

प्रश्न 3: खालील आकृतीत योग्य शब्द लिहा.

(अ) बैलांचे खाद्य: सरमड
(आ) शंकूच्या आकाराची झोपडी: कोपी

प्रश्न 4: तुम्हांला कथेतील कोणते पात्र सर्वांत जास्त आवडले? सकारण सांगा.

मला वसंत हे पात्र सर्वांत जास्त आवडले कारण त्याला शिक्षणाची तीव्र इच्छा आहे. त्याने परिस्थिती कितीही कठीण असली तरी शाळेत जाण्याचा निश्चय केला. त्याचे शिक्षणावरचे प्रेम आणि जिद्द प्रेरणादायक आहे.

प्रश्न 5: खालील आकृती पूर्ण करा.

मराठी शाळेजवळच्या मोकळ्या मैदानात गाड्या सोडल्यानंतर:

• मीरा: पाण्यासाठी झऱ्यावर नंबर लावला.
• वसंत: झऱ्यावर पाणी आणले.
• इतर बायका: गाडीजवळ चूल पेटवली.
• दामू: बैलांना पाणी पाजले.
• तारा: भाकरी थापून पिठलं बनवलं.

खेळूया शब्दांशी:

(अ) गटात न बसणारा शब्द शोधून लिहा:

1. गरीब
2. प्रभात
3. शिक्षित
4. हरवणे

(आ) वाक्यांमध्ये वाक्प्रचार वापरून पुन्हा लिहा:

1. वडिलांच्या नोकरीनिमित्त सतत होणाऱ्या बदल्यांमुळे केशवच्या शिक्षणाची आबाळ झाली.
2. गावाहून आलेल्या आजीला पाहून नंदा हबकून गेली.
3. सिमरन आईला घरातल्या कामांसाठी हातभार लावते.
4. रस्त्यावर जोरजोरात भुंकणाऱ्या कुत्र्यांना पाहून रेश्मा हबकून गेली.

(इ) खालील शब्दांना ‘पर’ जोडून नवीन शब्द तयार करा:

• परप्रांत
• परदेश
• परभाषा
• परराष्ट्र

(ई) खालील शब्दांत लपलेला अर्थ लिहा:

1. तांबडं फुटलं – पहाट होणे.
2. गाडी रुळावर आली – व्यवस्थित चालू होणे.
3. अंधाराकडून उजेडाकडे – शिक्षणाने प्रगती होणे.
4. चूल शिलगावली – स्वयंपाक सुरू झाला.

(उ) खालील वाक्ये प्रमाणभाषेत लिहा:

1. ‘‘मुला, मला तरी कुठे वाचता येतंय?’’
2. ‘‘अगं, सगळी मुलं शाळेला गेली, आणि तुझं?’’
3. ‘‘आता तुम्ही सगळेच म्हणता तर मी कशाला अडथळा येऊ?’’
4. ‘‘आता मी शाळेला जाणार.’’

(ऊ) खालील विषयावर तुमच्या भावना व्यक्त करा:

शाळेचा पहिला दिवस:

शाळेचा पहिला दिवस हा प्रत्येक विद्यार्थ्याच्या आयुष्यात महत्त्वाचा असतो. नवीन मित्र, नवीन शिक्षक, आणि नवीन पुस्तकांचा सुगंध यामुळे हा दिवस खास बनतो. शाळेची इमारत, शिक्षकांचे मार्गदर्शन, आणि शिकण्याची उत्सुकता मनामध्ये उत्साह निर्माण करते.