Question Answer For All Chapters – बालभारती Class 7
प्र. १: कवयित्रीने असे का म्हटले असावे ते तुमच्या शब्दांत लिहा.
1. या मोत्यांचा (पाण्याचा) संचय कर.
उत्तर: पाण्याचे महत्त्व अधोरेखित करण्यासाठी कवयित्रीने पाण्याचा संचय करण्याचा सल्ला दिला आहे. पाणी वाचवले नाही, तर भविष्यात दुष्काळासारखी परिस्थिती निर्माण होऊ शकते.
2. निसर्गाला जे कळते ते माणसाला कळत नाही.
उत्तर: निसर्ग आपल्या गरजेनुसार पाणी वापरतो आणि त्याचे संतुलन राखतो. मात्र, माणूस हव्यासापोटी निसर्गाचे नुकसान करतो, म्हणूनच कवयित्रीने असे म्हटले आहे.
प्र. २: खाली दिलेल्या अर्थाच्या ओळी कवितेतून शोधून लिहा.
1. आकाशातून पडणाऱ्या पावसाच्या थेंबाने धान्य पिकते.
- आभाळातिल ह्या मोत्याने, मातीमधुनी पिकती मोती.
2. मनुष्य खणखणत वाजणाऱ्या नाण्यांचा तिजोरीत संग्रह करतो.
- संचय करता तिजोरीतल्या, खणखणत्या त्या नाण्यांचा.
3. निसर्गाचे मोल न जाणणे हे स्वत:ला फसवण्यासारखे आहे.
- कशास ऐसा वेडाचाळा, स्वत: होऊनी ठगण्याचा.
प्र. ३: संकल्पना स्पष्ट करा.
- आभाळातील मोती:
पावसाचे थेंब, जे आकाशातून येतात आणि जीवनाचा आधार बनतात. - मातीतील मोती:
धान्ये, जी पावसाच्या पाण्याने उगवतात आणि अन्नाचा मुख्य स्रोत बनतात. - मोत्यांचा संचय:
पाण्याचा योग्यतेने साठा करणे, जेणेकरून भविष्यात पाण्याची कमतरता होणार नाही. - बहुमोल थेंब:
पाण्याचे महत्त्व दर्शवणारे, ज्यामुळे जीवन टिकून राहते.
प्र. ४: खाली दिलेल्या ओळींतील विचार सांगा.
ओळ:
तहानेसाठी सांग पुरे का घोट तुला रे सोन्याचा?
आभाळातिल बहुमोलाचा, थेंब आज हा पाण्याचा.
विचार:
कितीही संपत्ती असली तरी ती तहान भागवू शकत नाही. पाणी हेच खरे संपत्ती आहे. म्हणून पाण्याचा योग्य वापर करून ते जपले पाहिजे.
प्र. ५: माणसाने निसर्गाकडे बघण्याचा दृष्टिकोन बदलायला हवा. या वाक्याचा तुम्हांला समजलेला अर्थ स्पष्ट करा.
माणसाने निसर्गाचा योग्य वापर करायला हवा. पाण्यासारख्या संसाधनांचा अपव्यय न करता, निसर्गाचे संरक्षण करणे आवश्यक आहे. निसर्गाकडे आदराने पाहणे आणि त्याचा जपून वापर करणे हा माणसाचा जबाबदारीपूर्ण दृष्टिकोन असावा.
प्र. ६: फरक स्पष्ट करून तक्ता पूर्ण करा.
कोणते? | कोठे ठेवतात? | उपयोग |
---|---|---|
माणसाचे धन: | तिजोरीत | संपत्ती संचयासाठी |
निसर्गाचे धन: | नद्या, पाणवठे | जीवन टिकवण्यासाठी |
खेळूया शब्दांशी:
1. खालील शब्दांचे अर्थ आणि वाक्यात उपयोग:
- मोल:
अर्थ: किंमत
वाक्य: पाण्याचे मोल समजून घ्यायला हवे. - कवडीमोल:
अर्थ: अतिशय कमी किंमतीचे
वाक्य: सतत पाण्याचा अपव्यय करून पाणी कवडीमोल केले आहे.
2. माती-मोती अशा एका मात्रेमुळे फरक असलेल्या जोड्या:
- माती – मोती
- धर – दर
- कळा – कला
Leave a Reply