Notes For All Chapters – बालभारती Class 7
१. कवितेचा परिचय
- कवयित्री: मृणालिनी कानिटकर-जोशी
- मुख्य विषय: मराठी भाषेचे महत्त्व आणि तिच्या थोरवीचे वर्णन.
- प्रमुख भावना: मराठी भाषा म्हणजे आपली आई असून ती आपल्या जीवनातील अमूल्य घटक आहे. तिच्या ऋणात राहून तिची जपणूक करणे आपले कर्तव्य आहे.
२. कवितेतील प्रमुख मुद्दे
1. मराठी भाषेचे वर्णन:
- मराठी भाषा भावनांना अर्थ देते.
- तिच्या प्रत्येक शब्दाला अमूल्य मोल आहे.
- कधी ती शीतल चांदण्यासारखी असते, तर कधी तप्त लोहासारखी.
2. मराठी भाषेचे वैशिष्ट्य:
- मराठी भाषा विविध बोलींनी समृद्ध आहे.
- तिचा अमृतप्राश करणारा खरा भाग्यवंत असतो.
- तिची ओवी दूरदेशातसुद्धा ऐकू येते.
3. मराठीची थोरवी:
- मराठी भाषेत कोणताही दुजाभाव नाही.
- ती प्रत्येकाला समान सन्मान देते.
- तिचे शब्द रत्न-कांचनाच्या किमतीचे आहेत.
३. कवयित्रीचे मराठी भाषेशी नाते
- मराठी भाषा ही कवयित्रीसाठी आईसारखी आहे.
- ती आपल्या संस्कृतीची ओळख असून तिच्या ऋणात राहणे हे महत्त्वाचे आहे.
४. कवितेतील संदेश
- आपल्या मातृभाषेचे जतन करणे आणि तिच्या महत्त्वाची जाणीव ठेवणे आवश्यक आहे.
- मराठी भाषेतील बोलीभाषा तिच्या समृद्धीचे द्योतक आहेत.
- मराठीचा सन्मान करून तिचे अमृतप्राश करणे खऱ्या भाग्यवंताचे लक्षण आहे.
५. कवितेतील ओळींचा अर्थ
1. माझी भाषा माझी आई अर्थ भावनांना देई:
- मराठी भाषा आपल्या भावनांना अर्थ देते आणि त्या व्यक्त करण्यासाठी साधन बनते.
2. तिच्या राहावे ऋणात होऊ नये उतराई:
- मराठी भाषेचे ऋण आपण फेडू शकत नाही, त्यामुळे तिचे ऋण मान्य करणे हेच उचित आहे.
६. कवितेतील वैशिष्ट्यपूर्ण शब्द
- ऋण
- थोरवी
- उतराई
- बोली
- अमृत
७. प्रश्नोत्तरांचे उत्तरसूत्र
1. कवयित्रीचे मराठी भाषेशी नाते:
- मराठी भाषा कवयित्रीसाठी आईसारखी आहे.
2. खरा भाग्यवंत:
- मराठी भाषेचे अमृत प्राश करणारा खरा भाग्यवंत ठरतो.
3. मराठी भाषेची वैशिष्ट्ये:
- विविध बोलींनी समृद्ध.
- समानता व समरसतेचे प्रतीक.
- दूरदेशीही तिची ओवी ऐकू येते.
८. उपक्रम आणि सर्जनशीलता
1. जागतिक मराठी भाषा दिनासाठी कार्यक्रम:
- भाषण स्पर्धा
- कविता वाचन
- नाटक सादरीकरण
- मराठी शब्दकोश स्पर्धा
2. शब्दांशी खेळ:
- आई – भिजली
- थोरवी – ओवी
- पंथ – शांत
Leave a Reply