मराठी “बालभारती” Notes Chapter 19 धोंडा Class 7 Balbharati Maharashtra Board Marathi Medium

Notes For All Chapters – बालभारती Class 7

1. धड्याचा मुख्य उद्देश

• विज्ञान व जिज्ञासू वृत्तीचे महत्त्व समजावणे.
• अनोख्या घटनांमधून नवीन गोष्टी शोधण्याची प्रेरणा देणे.
• विज्ञानकथांमधून कल्पनाशक्तीला चालना देणे.

2. कथासार (राजूची गोष्ट)

• राजूची जिज्ञासू वृत्ती:
  राजू एक चौकस आणि खोडकर मुलगा होता, ज्याला दगडधोंडे गोळा करण्याची आवड होती.
• अनोखा धोंडा सापडला:
  एकदा त्याला एक गुळगुळीत पण खरखरीत वाटणारा विचित्र धोंडा सापडला. तो धोंडा इतर दगडांपेक्षा वेगळा होता, कारण कमी ताकदीनं फेकला तरी खूप लांब गेला.
• राजूची गंमत:
  राजूला हा धोंडा खेळण्यासारखा वाटला आणि त्याने तो घरी आणला. त्याच्या वडिलांनी दगड फेकून दिला, पण राजूने रात्रभर शोधून धोंडा पुन्हा मिळवला.
• विचित्र घटना:
  मध्यरात्री धोंड्यातून प्रकाश बाहेर पडू लागला. राजूने पाहिले की, त्या प्रकाशामुळे त्याचे आई-वडील आणि परिसरातील सजीव झोपून गेले आहेत.
• शास्त्रज्ञांची मदत:
  राजूच्या अनुभवांमुळे त्याला शास्त्रज्ञ डॉ. अनिल घोटे आणि त्यांच्या टीमने भेट दिली. त्यांनी संशोधन करून धोंड्याचे परग्रहावरील सजीव प्राणी असल्याचे निष्कर्ष काढले.

3. अनोख्या धोंड्याची वैशिष्ट्ये

1. स्पर्शाला खरखरीत पण दिसायला गुळगुळीत.
2. फेकल्यावर उड्या मारत खूप दूरपर्यंत जातो.
3. अंधारात प्रकाश टाकतो.
4. स्वतःच्या आकारात दुसरा लहान धोंडा तयार करण्याची क्षमता.

4. शास्त्रज्ञांचा निष्कर्ष

• धोंडे परग्रहावरून आलेले प्राणी होते.
• ते निर्जीव वस्तूंना गिळंकृत करून प्रजनन करत होते.
• त्यांच्यावर संशोधन करून पृथ्वीवरील धोका टाळण्यात यश आले.

5. राजूच्या गुणवैशिष्ट्यांमधून शिकण्यासारखे:

• चौकसपणा आणि जिज्ञासा नेहमी नवीन शोध लावण्यास मदत करतात.
• कोणत्याही गोष्टीवर सखोल विचार करूनच कृती करावी.

6. धड्यातून मिळालेली शिकवण:

1. प्रत्येक नव्या गोष्टीकडे कुतूहलाने पाहा.
2. वैज्ञानिक दृष्टिकोन ठेवून अनोख्या गोष्टींचा अभ्यास करा.
3. जिज्ञासा आणि चिकाटीमुळे मोठे शोध लागू शकतात.