Notes For All Chapters – बालभारती Class 7
1. धड्याचा मुख्य उद्देश
- अन्नाचा सन्मान करणे व त्याचा अपव्यय टाळणे.
- गरजू व कुपोषित लोकांची मदत करणे.
- आपल्याला मिळणाऱ्या अन्नासाठी शेतकरी व इतर मेहनती लोकांचे आभार मानणे.
2. कथासार (श्रुतीची गोष्ट)
- संघटना:
- श्रुतीला वर्गात नवीन वर्षाचा संकल्प सांगायला सांगितले, पण ती संकल्प ठरवू शकली नाही.
- मावशीच्या घरी वाढदिवसाला श्रुतीने अन्न शिल्लक ठेवले.
- आई-वडिलांनी तिला अन्नाची नासाडी का टाळावी हे समजावले.
- दूरदर्शनवर कुपोषित बालकांची स्थिती पाहून श्रुतीने नवीन वर्षाचा संकल्प केला – पानात अन्न वाया घालवणार नाही.
3. अन्न नासाडीचे तोटे
- संसाधनांचा अपव्यय:
- अन्न शिजवण्यासाठी लागणारे गॅस, इंधन, वीज वाया जाते.
- धान्य, भाजीपाला, मसाले इत्यादी घटक वाया जातात.
- श्रमाचा अनादर:
- अन्न तयार करणाऱ्या व वाढणाऱ्या लोकांचे कष्ट वाया जातात.
- पर्यावरणीय परिणाम:
- उरलेले अन्न फेकल्याने कचराकुंडीत दुर्गंधी निर्माण होते.
- कचर्यामुळे पर्यावरणाचे नुकसान होते.
4. अन्न वाचवण्यासाठी उपाय
- समारंभात:
- जास्त अन्न बनवणे टाळा.
- गरजेनुसारच अन्न वाढावे.
- उरलेले अन्न गरजू लोकांना द्यावे.
- व्यक्तिगत सवयी:
- भुकेप्रमाणेच अन्न घेणे.
- उरलेले अन्न साठवून पुढील वेळी खाण्यासाठी ठेवणे.
- अन्न शिल्लक राहू नये यासाठी स्वेच्छाभोजन पद्धतीचा वापर करणे.
5. कुपोषणाविषयी महत्त्वाची माहिती
- कुपोषण म्हणजे काय?
- शरीराला आवश्यक प्रथिने, जीवनसत्वे व खनिजे न मिळाल्याने होणारी स्थिती.
- कुपोषणाची कारणे:
- पुरेसे अन्न न मिळणे.
- गरीब व आदिवासी भागातील संसाधनांची कमतरता.
- कुपोषण टाळण्यासाठी संस्था:
- विविध सामाजिक संस्था व शासनाचे प्रयत्न सुरू आहेत.
- अनाथाश्रम, पोषण आहार योजना, व शाळांमधील मध्यान्ह भोजन यांचे योगदान.
6. आपली जबाबदारी
- गरजूंना मदत करणे.
- अन्न वाया न घालवता ते योग्य पद्धतीने वापरणे.
- समाजातील गरजूंना दिलासा देण्यासाठी प्रयत्न करणे.
7. महत्त्वपूर्ण वचने (स्मरणासाठी)
- मुखी घास घेता करावा विचार, कशासाठी हे अन्न मी सेविणार.
- आपल्या जेवणातील दोन घास भुकेल्यांना खाऊ घालणे म्हणजे संस्कृती.
8. लक्षात ठेवा:
- अन्न वाचवणे म्हणजे श्रम, संसाधने व पर्यावरणाचा सन्मान करणे.
- गरजूंना मदत करून आपण समाजासाठी सकारात्मक योगदान देऊ शकतो.
Leave a Reply