Notes For All Chapters – बालभारती Class 7
लेखक परिचय:
पु. ल. देशपांडे
- जन्म: १९१९
- निधन: २०००
- प्रसिद्ध विनोदी लेखक, नाटककार, आणि प्रवासवर्णनकार.
- उल्लेखनीय साहित्य:
- विनोदी पुस्तके: बटाट्याची चाळ, असा मी असा मी, हसवणूक
- नाटके: ती फुलराणी, तुझे आहे तुजपाशी
- प्रवासवर्णने: अपूर्वाई, पूर्वरंग
बाली बेटाचे वैशिष्ट्ये:
- स्थान:
- इंडोनेशियामधील एक छोटेसे बेट.
- आकारमान: गोव्याएवढे.
- निसर्गसौंदर्याने नटलेले.
- संस्कृतीचा प्रभाव:
- भारतीय संस्कृतीचे स्पष्ट प्रभाव दिसून येतात.
- ललितकलांचा अनोखा संगम (नृत्य, गायन, शिल्प, चित्रकला).
- विशेष उपमा:
- बाली बेटाला “रत्नजडित कंठ्यातील कंठमणी” असे संबोधले जाते.
लेखकाचा प्रवास:
- प्रारंभ:
- लेखक जकार्ताहून रात्री बालीकडे रवाना होतो.
- रात्रीच्या वेळी देनपसार विमानतळावर पोहोचतो.
- अतिशय तत्पर पर्यटन व्यवस्थापन आणि उबदार स्वागत अनुभवतो.
- प्रकृतीचे वर्णन:
- मोटारीने माडांच्या घनदाट जंगलातून प्रवास.
- वाटेत झोपड्यांचे झापांनी बनलेले छप्पर.
- रात्रीची शांतता, जंगलाची गूढता.
पहाटेचा अनुभव:
- सौंदर्यदर्शन:
- पहाटे जाग येते; ओटीवरून समुद्राचे दर्शन.
- कोळ्यांच्या होड्या मासेमारीला निघालेल्या दिसतात.
- निसर्ग गोव्याची आठवण करून देतो.
- पहाटेचे गाणे:
- लेखक मुक्त आवाजात गातात – “प्रिये पहा! रात्रीचा समय सरुनी…”.
- पहाट स्वप्नांना नवीन प्रारंभ देते असे लेखकास वाटते.
बाली बेटावरील वैशिष्ट्यपूर्ण निसर्ग:
- हॉटेलच्या बागा:
- हॉटेलच्या आवारात समुद्रकिनाऱ्याच्या जवळ सुंदर बाग.
- माडापोफळींबरोबर अनेक प्रकारची झाडे.
- अज्ञात फुलांनी बहरलेली रोपटी.
- वेलींच्या स्वच्छतेचे सुंदर दृश्य.
- वृक्ष झोपेत तर काही जागे असलेल्या स्थितीत.
- पक्ष्यांची उणीव:
- सुंदर बेट असूनही पक्षी दिसत नाहीत.
- लेखक गाण्याने त्या उणीव भरून काढण्याचा प्रयत्न करतात.
बाली बेटाची वैशिष्ट्ये:
1. टुरिस्टांचा स्वर्ग:
- निसर्गरम्य ठिकाण.
- टुरिस्ट व्यवस्थापन तत्पर व सक्षम.
2. संस्कृती:
- डच राज्याचा प्रभाव असूनही पारंपरिक संस्कृती जपलेली.
- ललितकलांचा ठेवा.
3. निसर्ग आणि शांतता:
- रमणीय समुद्रकिनारा.
- शांतता आणि सौंदर्य यांचा अद्वितीय संगम.
महत्त्वाच्या कल्पना:
1. बाली बेट म्हणजे रत्नजडित कंठ्यातील कंठमणी:
- अप्रतिम निसर्ग व भारतीय संस्कृतीचे दर्शन हेच या उपमेस पात्र ठरते.
2. घड्याळ नावाची गोष्ट नाही:
- वेळेची बंधने नाहीत; सर्वजण आरामदायी जीवन जगतात.
3. बागेचे कुटुंबाशी साधर्म्य:
- बागेतील झाडे व वेली एकत्र कुटुंबासारखी वाटतात.
Leave a Reply