Notes For All Chapters – बालभारती Class 7
कवितेचा परिचय:
कवी: ग. दि. माडगूळकर (१९१९-१९७७)
- प्रसिद्ध कवी, लेखक, पटकथालेखक, आणि गीतकार.
- त्यांच्या अन्य साहित्यकृती:
- काव्यसंग्रह: ‘जोगिया’, ‘चैत्रबन’.
- कथासंग्रह: ‘कृष्णाची करंगळी’, ‘तुपाचा नंदादीप’.
- कादंबऱ्या: ‘आकाशाची फळे’, ‘उभे धागे आडवे धागे’.
कवितेचा विषय:
- कोकणातील निसर्गसौंदर्य, साधी भोळी माणसे, आणि समुद्रकिनाऱ्यावरील जीवनशैलीचे वर्णन.
- गोमू नावाच्या पात्राच्या माध्यमातून कोकणाचे चित्रण.
कवितेतील वैशिष्ट्ये:
1. निसर्गसौंदर्य:
- निळी-निळी खाडी.
- हिरवीगार झाडी.
- फुलांचे रंगीबेरंगी ताटवे.
2. कोकणातील लोकांचे गुण:
- साधेपणा.
- भोळेपणा.
- अंतःकरणात शहाळ्याच्या गोडसर रसासारखी उब.
3. विशेष दृश्ये:
- उंच माड.
- शिडाची गलबत.
प्रमुख कल्पना:
- वाऱ्याला गलबत शिडात शिरून प्रवासासाठी मदत करण्याची विनंती.
- निसर्ग व माणसांतील समरसतेचे चित्रण.
महत्त्वाचे मुद्दे:
- कोकणची ओळख: निसर्ग व माणसे यांचा आदर्श संगम.
- भावनिकता: कवीने निसर्गाशी संवाद साधून त्याची शांतता टिकवण्याचा प्रयत्न.
- उपमा: माणसांच्या साधेपणाची तुलना शहाळ्याच्या रसाशी.
कोकणची वैशिष्ट्ये:
निसर्गसौंदर्य | लोकांचे गुणधर्म |
---|---|
निळी खाडी | साधेपणा |
हिरवीगार झाडी | भोळेपणा |
फुलांचे रंगीबेरंगी ताटवे | मनमिळावूपणा |
शब्दार्थ:
- शीड: गलबताच्या शिडीला दिलेले नाव.
- माड: नारळाचे उंच झाड.
- खाडी: समुद्रातून जमिनीच्या आतील भागात शिरलेला जलप्रवाह.
- शहाळी: नारळाच्या आत असलेला गोडसर पाणी.
- झणी: झपाट्याने.
- गलबत: शिडाचे प्रवासी नौकान.
कवितेतील संदेश:
- निसर्गाशी जवळीकता ठेवल्याने जीवन सुंदर बनते.
- साधेपणा आणि भोळेपणा हीच खरी माणुसकीची लक्षणे आहेत.
Leave a Reply