स्वाध्याय
१. रिकाम्या जागी योग्य शब्द लिहा.
(१) विविध समूहांच्या बरोबर राहणे म्हणजे सहअस्तित्व अनुभवणे होय.
(२) भारत हे जगातील एक महत्त्वाचे धर्मनिरपेक्ष राष्ट्र आहे.
(३) सहकार्यामुळे समाजातील परस्परावलंबन अधिक निकोप होते.
२. खालील प्रश्नांची प्रत्येकी एका वाक्यात उत्तरे लिहा.
(१) सहकार्य म्हणजे काय?
समाजात परस्पर मदत करून अडचणी सोडवणे व एकत्र राहणे म्हणजे सहकार्य होय.
(२) धर्मनिरपेक्षतेचे तत्त्व आपण का स्वीकारले आहे?
भारतीय समाजातील सर्व धर्म समान राहावेत आणि कोणत्याही धर्मावर भेदभाव होऊ नये म्हणून आपण धर्मनिरपेक्षतेचे तत्त्व स्वीकारले आहे.
३. खालील प्रश्नांची दोन ते तीन वाक्यांत उत्तरे लिहा.
(१) भारतीय समाजातील एकता कशातून दिसून येते?
✅ आपल्या देशात विविध भाषा, धर्म, संस्कृती असूनही सर्वजण प्रेमाने आणि सामंजस्याने राहतात.
✅ विविधतेत एकता असलेला भारतीय समाज आपत्ती व संकटाच्या वेळी एकत्र येतो.
(२) समाजात संघर्ष केव्हा निर्माण होऊ शकतात?
✅ लोकांच्या विचारांमध्ये मतभेद झाल्यास किंवा गैरसमज निर्माण झाल्यास संघर्ष होऊ शकतो.
✅ भेदभाव, अन्याय किंवा पूर्वग्रह यामुळे समाजात तणाव वाढतो आणि संघर्ष निर्माण होतो.
(३) सहकार्यामुळे कोणते फायदे होतात?
✅ सहकार्यामुळे समाजातील सर्वजण एकमेकांना मदत करतात आणि जीवन सोपे होते.
✅ संकटाच्या वेळी सहकार्य केल्याने समस्या लवकर सोडवल्या जातात आणि समाज अधिक मजबूत बनतो.
४. पुढील प्रसंगी तुम्ही काय कराल?
(१) तुमच्या समोर दोन मुले भांडत आहेत, तर तुम्ही काय कराल?
उत्तर: मी दोघांचे म्हणणे समजून घेऊन त्यांना शांत बसवून मैत्रीने समस्या सोडवण्यास सांगीन.
(२) तुम्ही शालेय मंत्रिमंडळात मुख्यमंत्री आहात. तुम्ही कोणकोणती कार्ये कराल?
उत्तर: शाळेतील स्वच्छता, शिस्त, मित्रत्वाचा भाव आणि विद्यार्थ्यांच्या समस्या सोडवण्यासाठी कार्य करीन.
Leave a Reply