इतिहास Question Answers Chapter 9 दक्षिण भारतातील प्राचीन राज्ये Class 6 Itihas Maharashtra Board Marathi Medium

स्वाध्याय

1. ओळखा पाहू.

1. सातवाहन राजे त्यांच्या नावाआधी कोणाचे नाव लावत?

• आईचे नाव लावत असत. उदाहरणार्थ, गौतमीपुत्र सातकर्णी.

2. कोल्हापूरचे प्राचीन काळातील नाव काय होते?

• कुंतल.

2. पाठातील नकाशाचे निरीक्षण करून तक्ता पूर्ण करा.

3. खालील राजसत्ता व राजधानी यांचे वर्गीकरण करा.

4. पाठातील कोणत्याही तीन चित्रांचे निरीक्षण करून तुम्हांला काय माहिती मिळते ते लिहा.

1. सातवाहन नाणे:

• सातवाहन काळातील नाण्यांवर जहाजाची प्रतिमा असायची, यावरून तो काळ व्यापारासाठी प्रसिद्ध होता.

2. कार्ले येथील चैत्यगृह:

• हे सातवाहन काळातील बौद्ध स्थापत्यकलेचे उत्तम उदाहरण आहे, जे कोरीव कामासाठी प्रसिद्ध आहे.

3. अजिंठा लेणी:

• वाकाटक काळात खोदलेली ही लेणी चित्रकला व शिल्पकलेसाठी प्रसिद्ध आहेत.

5. खालील प्रश्नांची प्रत्येकी एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

1. दक्षिणेतील प्राचीन राजसत्ता कोणत्या होत्या?

• चेर, पांड्य, चोळ, सातवाहन, वाकाटक, चालुक्य, पल्लव आणि राष्ट्रकूट.

2. मौर्य साम्राज्याच्या ऱ्हासानंतर कोणत्या प्रदेशातील स्थानिक राजे स्वतंत्र झाले?

• महाराष्ट्र, आंध्र प्रदेश आणि कर्नाटकातील स्थानिक राजे स्वतंत्र झाले.

6. थोडक्यात उत्तरे लिहा.

1. महेंद्रवर्मनची कामगिरी लिहा.

• तो पल्लव घराण्याचा कर्तबगार राजा होता.
• त्याने पल्लव साम्राज्याचा विस्तार केला आणि महाबलीपुरम येथे रथमंदिरे कोरवली.

2. त्रिसमुद्रतोयपीतवाहन म्हणजे काय, ते स्पष्ट करा.

• त्रिसमुद्रतोयपीतवाहन याचा अर्थ “ज्याच्या घोड्यांनी तीन समुद्रांचे पाणी प्याले आहे”.
• हा गौतमीपुत्र सातकर्णीबद्दलचा उल्लेख आहे, जो अरबी समुद्र, बंगालचा उपसागर आणि हिंदी महासागरापर्यंत राज्य करणारा राजा होता.

3. मुझिरीस बंदरातून कोणत्या वस्तूंची निर्यात होत असे?

• मसाले, मोती, मौल्यवान रत्ने आणि इतर व्यापारवस्तू रोम आणि पश्चिमेकडील देशांना निर्यात केल्या जात.