इतिहास Question Answers Chapter 11 प्राचीन भारत आणि जग Class 6 Itihas Maharashtra Board Marathi Medium

स्वाध्याय

1. ओळखा पाहू.

1. रोमन बनावटीच्या वस्तू सापडलेली ठिकाणे कोणती?

• कोल्हापूर (महाराष्ट्र) आणि अरिकामेडू (तमिळनाडू).

2. कुशाण काळात भारतात उदयास आलेली नवी कलाशैली कोणती?

• गांधार शैली.

3. महावंस आणि दीपवंस या ग्रंथांची भाषा कोणती होती?

• पाली भाषा.

4. प्राचीन काळात बौद्ध धर्माचा प्रसार कोणत्या देशांत झाला?

• श्रीलंका, चीन, जपान, कोरिया, म्यानमार, थायलंड आणि इंडोनेशिया.

2. विचार करा आणि लिहा.

1. आग्नेय आशियावर भारतीय संस्कृतीचा ठसा कसा उमटलेला दिसतो?

• इंडोनेशियात आजही रामायण आणि महाभारतावर आधारित नृत्य-नाट्ये लोकप्रिय आहेत.
• बौद्ध धर्म, हिंदू मंदिरांची निर्मिती आणि संस्कृत भाषेचा प्रभाव यावरून भारतीय संस्कृतीचा प्रभाव दिसतो.

2. चीनमध्ये बौद्ध धर्माच्या प्रसाराला चालना कशी मिळाली?

• सम्राट मिंगच्या आमंत्रणावरून भारतीय बौद्ध भिक्खू चीनला गेले आणि त्यांनी बौद्ध ग्रंथांचे चिनी भाषेत भाषांतर केले.
• युआन श्वांग आणि फाहियान हे बौद्ध भिक्खू भारतात येऊन शिक्षण घेऊन गेले.

3. तुम्ही काय कराल?

तुमच्या आवडत्या छंदाला चालना मिळाली, तर तुम्ही काय कराल?

• मी त्याचा अधिक सराव करून त्यात पारंगत होईन.
• स्पर्धांमध्ये भाग घेईन आणि त्याचा उपयोग समाजासाठी करेन.

4. चित्र वर्णन करा.

अफगाणिस्तानमधील हड्डा येथील स्तूपावरील गांधार शैलीच्या शिल्पांचे निरीक्षण करून चित्रवर्णन करा.

• या शिल्पांमध्ये गौतम बुद्धाच्या मूर्ती ग्रीक शैलीत कोरलेल्या दिसतात.
• मूर्तींमध्ये ग्रीक आणि भारतीय कलाशैलींचे मिश्रण आहे.

5. अधिक माहिती मिळवा.

गांधार शैली:

• गांधार प्रदेशात विकसित झालेली कला, ज्यात ग्रीक आणि भारतीय प्रभाव होते.
• या शैलीतील बुद्ध मूर्ती ग्रीक देवतांसारख्या दिसतात.

रेशीम मार्ग:

• भारत, चीन आणि पश्चिमेकडील देशांमधील व्यापारासाठी वापरला जाणारा प्रमुख मार्ग.
• याच मार्गाने भारतीय तत्त्वज्ञान आणि बौद्ध धर्माचा प्रसार झाला.

6. पाठात उल्लेख केलेले आग्नेय आशियातील देश नकाशा आराखड्यात दाखवा.

• श्रीलंका, म्यानमार, थायलंड, इंडोनेशिया, कंबोडिया, व्हिएतनाम आणि कोरिया हे देश नकाशावर दाखवा.