(अ) गटात न बसणारा घटक ओळखा.
1. शंख, मासे, खेकडा, जहाज
→ उत्तर: जहाज (कारण हे सजीव नसून वाहतूक साधन आहे.)
2. अरबी समुद्र, भूमध्य समुद्र, मृत समुद्र, कॅस्पियन समुद्र
→ उत्तर: कॅस्पियन समुद्र (कारण हे बंद जलाशय आहे.)
3. श्रीलंका, भारत, नॉर्वे, पेरू
→ उत्तर: श्रीलंका (कारण हे बेट आहे, इतर देश आहेत.)
4. दक्षिण महासागर, हिंदी महासागर, पॅसिफिक महासागर, बंगालचा उपसागर
→ उत्तर: बंगालचा उपसागर (कारण हे महासागर नसून उपसागर आहे.)
5. नैसर्गिक वायू, मीठ, सोने, मँगनीज
→ उत्तर: सोने (कारण इतर सर्व गोष्टी महासागरातून मिळतात.)
(ब) प्रश्नांची उत्तरे:
1. महासागरातून मानव कोणकोणत्या गोष्टी मिळवतो?
उत्तर: मीठ, मासे, कोळंबी, खनिजे (लोह, कोबाल्ट, मँगनीज), नैसर्गिक वायू, शंख-शिंपले, मोती, औषधी वनस्पती इत्यादी.
2. जलमार्गाने वाहतूक करणे किफायतशीर का ठरते?
उत्तर: जलवाहतूक स्वस्त आहे, मोठ्या प्रमाणात माल वाहता येतो आणि इंधनाची बचत होते.
3. समुद्रसान्निध्य असलेला प्रदेश व खंडांतर्गत प्रदेश यांच्या हवामानात कोणता फरक असतो आणि का?
उत्तर: समुद्राजवळील प्रदेशात हवामान सौम्य व सम असते, तर खंडांतर्गत प्रदेशात उन्हाळा खूप गरम आणि हिवाळा खूप थंड असतो. याचे कारण महासागर हवामान नियंत्रित करतो.
4. पॅसिफिक महासागराचा किनारा कोणकोणत्या खंडांलगत आहे?
उत्तर: पॅसिफिक महासागर आशिया, ऑस्ट्रेलिया, उत्तर अमेरिका आणि दक्षिण अमेरिका या खंडांना लागून आहे.
Leave a Reply