1. पृथ्वीगोल आणि नकाशा यांचा परिचय
- पृथ्वीगोल आणि नकाशा हे दोन्ही पृथ्वीचे स्वरूप दाखवण्यासाठी वापरले जातात.
- पृथ्वीगोल हा गोलसर (त्रिमितीय) असतो, तर नकाशा सपाट (द्विमितीय) असतो.
2. नकाशा आणि पृथ्वीगोल यातील फरक
| गुणधर्म | नकाशा | पृथ्वीगोल |
|---|---|---|
| आकार | सपाट (2D) | गोलसर (3D) |
| विस्तार | विशिष्ट भाग दर्शवतो | संपूर्ण पृथ्वी दर्शवतो |
| अभ्यासासाठी उपयोग | देश, राज्य, शहर यांचा अभ्यास | पृथ्वीचे एकत्रित स्वरूप समजण्यासाठी |
| एकावेळी पाहता येणारे क्षेत्र | एका वेळी फक्त काही भाग | संपूर्ण पृथ्वीचे दृश्य |
3. द्विमितीय आणि त्रिमितीय वस्तू
द्विमितीय वस्तू (2D): ज्या वस्तूंना लांबी आणि रुंदी असते.
- उदा. – कागद, फळा, नकाशा, टेबल
त्रिमितीय वस्तू (3D): ज्या वस्तूंना लांबी, रुंदी आणि उंची असते.
- उदा. – डबा, पेला, पृथ्वीगोल, चंद्र
4. भौगोलिक सहल (क्षेत्रभेट)
- भौगोलिक माहिती मिळवण्यासाठी प्रत्यक्ष ठिकाणी भेट देणे म्हणजे भौगोलिक सहल.
- यामुळे त्या ठिकाणाची भौगोलिक, सामाजिक परिस्थिती समजते.
- उदा. – डाकघर, बसस्थानक, समुद्रकिनारा, नक्षत्रालय इत्यादी.
5. पृथ्वीचा नकाशा कसा तयार करतात?
- पृथ्वीचा नकाशा तयार करण्यासाठी प्रकाश प्रक्षेपण तंत्र वापरले जाते.
- त्रिमितीय पृथ्वीगोलावरून दिव्याच्या प्रकाशाने प्रतिमा कागदावर उमटवली जाते.
- यावरून द्विमितीय नकाशा तयार केला जातो.
Leave a Reply