भूगोल Important Questions Chapter 6 महासागरांचे महत्त्व Class 6 Bhugol Maharashtra Board Marathi Medium

लहान प्रश्न

1. पृथ्वीवर किती टक्के भाग जलाने व्यापलेला आहे?

उत्तर: सुमारे 70.8%

2. सर्वात मोठा महासागर कोणता आहे?

उत्तर: पॅसिफिक महासागर

3. महासागरातील पाणी खारट का असते?

उत्तर: त्यामध्ये क्षारांचे प्रमाण जास्त असते.

4. भारताच्या पश्चिमेला कोणता समुद्र आहे?

उत्तर: अरबी समुद्र

5. “मृत समुद्र” हा जगातील सर्वांत क्षारयुक्त जलाशय आहे. त्याची क्षारता किती आहे?

उत्तर: 332‰

6. कोणत्या सागरी वनस्पतींमुळे किनारी भाग सुरक्षित राहतो?

उत्तर: खारफुटीची जंगले

7. भारतात मासेमारीचे प्रमुख व्यवसाय कोणते आहेत?

उत्तर: कोळंबी, सुरमई, पापलेट, बांगडा इत्यादी मासे पकडणे

8. महासागरांमध्ये ज्वालामुखी आढळतात का?

उत्तर: होय

9. कोणते देश संपूर्णतः समुद्रावर अवलंबून आहेत?

उत्तर: मालदीव, मॉरिशस, सेशल्स

10. समुद्रातील कोणता जीव नैसर्गिक मोती तयार करतो?

उत्तर: शिंपला

11. महासागर पर्जन्यचक्रामध्ये कोणती भूमिका बजावतात?

उत्तर: पाण्याचे बाष्पीभवन व पाऊस निर्माण करतात.

12. समुद्राच्या लाटांपासून वीज निर्माण करण्याचे संशोधन कोणत्या क्षेत्रात चालू आहे?

उत्तर: अक्षय ऊर्जा उत्पादन

13. कोणता महासागर सर्वात लहान आहे?

उत्तर: आर्क्टिक महासागर

14. जलमार्गाने वाहतूक स्वस्त का असते?

उत्तर: मोठ्या प्रमाणावर मालवाहतूक शक्य होते.

15. कोणत्या खनिज पदार्थांसाठी महासागर महत्त्वाचे आहेत?

उत्तर: मीठ, लोह, शिसे, कोबाल्ट, नैसर्गिक वायू

लांब प्रश्न

1. महासागरांचे पृथ्वीवरील तापमान नियंत्रित करण्यामध्ये काय योगदान आहे?

उत्तर: महासागर सूर्यकिरण शोषून तापमान समतोल ठेवतात आणि वारे व प्रवाहांमुळे उष्णता वितरित करतात.

2. महासागरांमध्ये कोणकोणती सजीवसृष्टी आढळते?

उत्तर: महासागरांमध्ये प्लवक, माशे, डॉल्फिन, देवमासा, समुद्री कासव आणि विविध प्रकारचे कोरल आढळतात.

3. जलप्रदूषण महासागरांना कसे प्रभावित करते?

उत्तर: तेलगळती, प्लास्टिक कचरा, रसायने आणि सांडपाणी यांमुळे महासागरातील जीवसृष्टी धोक्यात येते.

4. समुद्राजवळील प्रदेश व खंडांतर्गत प्रदेश यांच्या हवामानात काय फरक असतो?

उत्तर: समुद्राजवळील भागात हवामान सौम्य व सम असते, तर खंडांतर्गत प्रदेशात तापमानात मोठे चढ-उतार होतात.

5. महासागरांचे मानवासाठी कोणते उपयोग आहेत?

उत्तर: जलवाहतूक, मासेमारी, खनिजे, मीठ उत्पादन आणि हवामान नियंत्रण यांसाठी महासागर महत्त्वाचे आहेत.

6. किनाऱ्यावरील खारफुटी जंगले का आवश्यक आहेत?

उत्तर: खारफुटी जंगले समुद्राच्या लाटांपासून किनारपट्टीचे संरक्षण करतात आणि सागरी जैवविविधता टिकवतात.

7. महासागरांच्या खाऱ्या पाण्यातून आपण काय मिळवतो?

उत्तर: मीठ, खनिजे, मासे, शंख, शिंपले आणि काही औषधी वनस्पती महासागरांमधून मिळतात.

8. महासागरांमध्ये निर्माण होणारे प्रवाह पृथ्वीवरील हवामानावर कसा परिणाम करतात?

उत्तर: उष्ण प्रवाह थंड प्रदेश उबदार करतात, तर शीत प्रवाह उष्ण प्रदेश थंड करतात, त्यामुळे हवामान संतुलित राहते.