बाकी वीस रुपयांचं काय?
ही गोष्ट राजू नावाच्या गरीब पण दयाळू आणि प्रामाणिक मुलाची आहे. राजू वाशिम जिल्ह्यातील एका खेडेगावात राहणारा मुलगा आहे. त्याची आई पोटाच्या कर्करोगाने आजारी असल्यामुळे तिला मुंबईतील टाटा कॅन्सर सेंटरमध्ये उपचारासाठी दाखल करण्यात आले आहे. राजू आपल्या आईसोबत तिथे राहत असतो, पण सतत दवाखान्यात बसून राहण्याऐवजी तो आजूबाजूच्या परिस्थितीचे निरीक्षण करतो.
त्याला दिसते की, काही गरीब लोक भुकेने व्याकूळ होऊन लोकांकडे अन्न मागतात, तर काही लोक उरलेले अन्न कचराकुंडीत टाकतात. यामुळे त्याने “उरलेले अन्न फेकू नका, मला द्या. मी ते उपाशी लोकांना देतो” अशी पाटी गळ्यात अडकवली. लोक त्याला उरलेले अन्न देऊ लागले आणि तो ते गरजू लोकांना वाटू लागला. त्यामुळे दवाखान्यातील रुग्णांचे नातेवाईक आणि इतर लोक त्याच्या दयाळूपणाचे कौतुक करू लागले.
विकास नावाचा कर्मचारी टाटा कॅन्सर सेंटरजवळील एका कार्यालयात काम करत असतो. त्याची मेहुणी दवाखान्यात असल्यामुळे तो तिला भेटायला रोज येत असे. त्याने राजूच्या कार्याची माहिती घेतली आणि त्याला पाण्याच्या बाटल्या कार्यालयात पोहोचवण्याचे छोटेसे काम दिले. राजू हे काम प्रामाणिकपणे आणि आनंदाने करीत असे.
एक दिवस, विकासच्या साहेबांनी राजूला पाण्याची बाटली आणायला सांगितले. त्यांच्याकडे सुट्टे पैसे नसल्याने त्यांनी राजूला १०० रुपयांची नोट दिली आणि ८० रुपये परत आणायला सांगितले. पण राजू परतलाच नाही! त्यामुळे साहेबांना वाटले की, राजूने पैसे लंपास केले. त्यांनी रागात विकासला सुनावले की, “हे गरीब मुलं फसवणूक करतात, त्यांना कार्यालयात येऊ देऊ नका!”
पण दुसऱ्या दिवशी राजूचा मित्र इरफान कार्यालयात आला आणि १०० रुपयांची नोट परत दिली. त्याने सांगितले की, राजूच्या आईला दवाखान्यातून सुटी मिळाल्याने तो गावाला निघून गेला आणि जाण्यापूर्वीच त्याने इरफानकडे पैसे ठेवले होते. हे पाहून साहेबांना आपल्या चुकीची जाणीव झाली. त्यांनी विकासला कबूल केले की, “तुमचं माणसं ओळखण्याचं कौशल्य मोठं आहे, मी अनुभवशून्य आहे.”
शेवटी, साहेब म्हणाले, “या नोटेतील ८० रुपये माझे आहेत, पण बाकी वीस रुपयांचं काय?” हे वाक्य कथेचा गूढ शेवट दर्शवते आणि वाचकांना विचार करायला लावते की, त्या २० रुपयांचा योग्य उपयोग काय केला पाहिजे.
ही कथा प्रामाणिकपणा, माणुसकी आणि मदतीच्या महत्त्वावर प्रकाश टाकते. राजूने गरिबांसाठी केलेल्या कार्यातून दयाळूपणा आणि समाजसेवेचे महत्त्व शिकायला मिळते.
Leave a Reply