बालभारती Notes Class 6 Chapter 20 Balbharati Maharashtra Board Marathi Medium

ओळख थोरांची

१. धड्याचा परिचय:

या धड्यात खाशाबा जाधव आणि दादाजी खोतब्रागडे या दोन महान व्यक्तींविषयी माहिती दिली आहे.

✔ खाशाबा जाधव – भारताचे पहिले ऑलिंपिक पदक विजेते कुस्तीपटू.
✔ दादाजी खोतब्रागडे – “एचएमटी तांदूळ” तयार करणारे नावाजलेले शेतकरी.

२. खाशाबा जाधव – भारताचा पहिला ऑलिंपिक पदक विजेता कुस्तीपटू

(अ) खाशाबांचे बालपण आणि शिक्षण

✔ खाशाबा जाधव यांचा जन्म कराडजवळील गोळेश्वर या गावात झाला.
✔ त्यांचे वडील आणि आजोबा हेही कुस्तीपटू होते.
✔ लहानपणापासून त्यांना कुस्तीची आवड होती आणि त्यांनी वडिलांकडून प्रशिक्षण घेतले.
✔ ते शाळेत पळत जायचे आणि परत पळतच यायचे, त्यामुळे शरीर मजबूत झाले.

(आ) खाशाबांचा कुस्तीतील प्रवास

✔ गावच्या जत्रांमध्ये कुस्त्या खेळून त्यांनी अनेक स्पर्धा जिंकल्या.
✔ त्यांनी कठोर मेहनतीने राष्ट्रीय स्तरावर कुस्तीचे कौशल्य सुधारले.
✔ १९५२ मध्ये फिनलँडच्या हेलसिंकी येथे झालेल्या ऑलिंपिकमध्ये कुस्ती प्रकारात कांस्य पदक मिळवले.

(इ) खाशाबांच्या विजयाचे महत्त्व

✔ खाशाबा जाधव हे स्वतंत्र भारताचे पहिले ऑलिंपिक पदक विजेते कुस्तीपटू ठरले.
✔ त्यांच्या विजयामुळे भारताच्या क्रीडा क्षेत्रात नवा आत्मविश्वास निर्माण झाला.
✔ त्यांनी भारतीय कुस्तीला जागतिक ओळख मिळवून दिली.

३. एचएमटी तांदूळ – शेतकऱ्याचा ऐतिहासिक शोध

(अ) दादाजी खोतब्रागडे यांचे बालपण आणि शेतीत रस

✔ दादाजी खोतब्रागडे हे चंद्रपूर जिल्ह्यातील नांदेड गावातील शेतकरी होते.
✔ त्यांच्या वडिलांकडून त्यांनी शेतीविषयीचे ज्ञान मिळवले.
✔ लहानपणापासून त्यांना नवीन प्रयोग करण्याची आवड होती.

(आ) एचएमटी तांदूळ कसा शोधला गेला?

✔ एकदा त्यांनी शेतात काही भाताचे ओंबे गडद पिवळ्या रंगाचे दिसल्याचे पाहिले.
✔ त्यांनी ते बियाणे वेगळे ठेऊन पुढच्या हंगामात लावले.
✔ त्या बियाण्यांपासून तयार झालेला तांदूळ जास्त उत्पादन देणारा आणि चांगल्या प्रतीचा होता.

(इ) शेतकऱ्यांनी नवीन तांदळाला दिलेला प्रतिसाद

✔ सुरुवातीला गावकऱ्यांनी हे नवीन बियाणे वापरण्यास संकोच केला.
✔ शेवटी भीमराव शिंदे यांनी चार एकर शेतात या बियाण्यांचे पीक घेतले आणि ९० क्विंटल तांदूळ उत्पादन झाले.
✔ हा तांदूळ बाजारात मोठ्या प्रमाणावर विकला गेला आणि त्याला एचएमटी तांदूळ नाव मिळाले.

(ई) दादाजींचे यश आणि गौरव

✔ त्यांनी तांदळाच्या आठ नवीन जाती विकसित केल्या.
✔ त्यांना कृषिभूषण पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले.
✔ त्यांचा शोध भारतीय शेतीसाठी मोठी क्रांती ठरला.