सफर मेट्रोची
१. धड्याचा परिचय:
हा धडा मेट्रो ट्रेन, तिच्या प्रवासाचा अनुभव आणि मेट्रो पायलट होण्यासाठी आवश्यक प्रक्रिया याबद्दल माहिती देतो.
➤ मुंबईत मेट्रो सुरू झाल्यावर लोकांमध्ये मोठी उत्सुकता निर्माण झाली.
➤ मेट्रोचे आधुनिक तंत्रज्ञान, स्वच्छ वातानुकूलित डबे, जलद वेग आणि सुरक्षितता यामुळे प्रवास सोयीस्कर होतो.
➤ रुपाली चव्हाण या भारतातील पहिल्या महिला मेट्रो पायलट यांच्यासोबत घेतलेला मुलाखतीचा संवाद या धड्यात आहे.
२. मेट्रो ट्रेनची वैशिष्ट्ये:
✔ मेट्रो विजेवर चालते आणि जलद वेगाने धावते.
✔ डबे वातानुकूलित आणि स्टेनलेस स्टीलचे बनलेले असतात.
✔ मेट्रोमध्ये सीसीटीव्ही कॅमेरे बसवलेले असतात.
✔ दरवाजे आपोआप उघडतात पण बंद करण्याचे नियंत्रण पायलटकडे असते.
✔ मेट्रोच्या दोन्ही बाजूंना इंजिन असते आणि ती चार डब्यांची असते.
✔ मेट्रोचे तिकीट टोकन किंवा प्रीपेड कार्डच्या स्वरूपात असते.
३. मेट्रो पायलट होण्यासाठी प्रक्रिया:
मेट्रो चालवण्यासाठी अनेक चाचण्या आणि प्रशिक्षण आवश्यक असते.
✔ अभियांत्रिकी (इंजिनिअरिंग) शिक्षण पूर्ण करणे गरजेचे आहे.
✔ मेट्रो पायलटसाठी एक कठीण चाचणी परीक्षा द्यावी लागते.
✔ मानसिक आणि शारीरिक चाचणी पास करावी लागते.
✔ यशस्वी उमेदवाराची मुलाखत घेतली जाते.
✔ मेट्रो चालवण्याचे एक वर्षाचे प्रशिक्षण पूर्ण करावे लागते.
✔ प्रशिक्षणानंतर उमेदवाराला अधिकृत मेट्रो पायलट म्हणून मान्यता मिळते.
४. रुपाली चव्हाण यांचा अनुभव:
रुपाली चव्हाण या सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील असून, त्यांनी अभियांत्रिकी शिक्षण घेतले आहे.
➤ त्या मुंबई मेट्रोच्या पहिल्या महिला मेट्रो पायलट ठरल्या.
➤ पहिल्यांदा मेट्रो चालवताना त्यांना थोडी भीती वाटली, पण आत्मविश्वासाने त्यांनी ती जबाबदारी पार पाडली.
➤ त्यांचा उद्घाटनाचा दिवस अविस्मरणीय ठरला, कारण मुख्यमंत्री, उपमुख्यमंत्री आणि अनेक मान्यवर त्यांच्या पहिल्या प्रवासात होते.
५. मेट्रोच्या सुरक्षितता आणि व्यवस्थापनाची वैशिष्ट्ये:
✔ सीसीटीव्ही कॅमेरे: स्टेशन आणि डब्यांत सुरक्षा ठेवण्यासाठी.
✔ स्वयंचलित दरवाजे: पायलटच्या नियंत्रणाखाली असतात.
✔ फक्त तिकीट असलेल्या प्रवाशांसाठी प्रवेश: टोकन किंवा कार्डशिवाय आत प्रवेश करता येत नाही.
✔ नियमित देखभाल आणि कारशेड व्यवस्था: मेट्रो रोज शेवटी कारशेडमध्ये पार्क केली जाते.
६. मेट्रो प्रवासाचे फायदे:
✔ प्रवासाचा वेळ वाचतो आणि तो सुखद होतो.
✔ वाहतुकीची कोंडी आणि प्रदूषण कमी होते.
✔ लोकल ट्रेनच्या तुलनेत अधिक स्वच्छ आणि सुरक्षित आहे.
✔ मेट्रोमध्ये हवा आणि धूळ यांचा त्रास होत नाही.
✔ प्रवाशांसाठी अधिक आरामदायी आणि वेळेचे नियोजन करणारी सेवा आहे.
७. मेट्रोबद्दल काही महत्त्वाची माहिती:
✔ मेट्रोची सुरुवात वर्सोवा-घाटकोपर मार्गावर झाली.
✔ एका मेट्रो ट्रेनमध्ये एकच पायलट असतो.
✔ मेट्रो रोज सकाळी ५:२० ते रात्री १२:०० वाजेपर्यंत सुरू असते.
✔ एका वेळी मेट्रोमध्ये साधारण १५०० प्रवासी प्रवास करू शकतात.
८. मेट्रोमधून प्रवास करण्यासाठी तिकीट पद्धती:
✔ टोकन: एकवेळच्या प्रवासासाठी वापरण्यात येते.
✔ प्रीपेड कार्ड: रोज प्रवास करणाऱ्या लोकांसाठी फायदेशीर, कारण पैसे प्रवासानुसार कमी होत जातात.
✔ टोकन किंवा कार्डशिवाय कोणीही आत जाऊ शकत नाही, त्यामुळे विनातिकीट प्रवास थांबतो.
या धड्यातून मिळणारी शिकवण:
✔ मेट्रो प्रवास सुरक्षित, वेगवान आणि पर्यावरणपूरक आहे.
✔ मेट्रो पायलट होण्यासाठी कठोर परिश्रम, शिक्षण आणि प्रशिक्षण आवश्यक असते.
✔ नवीन तंत्रज्ञानामुळे सार्वजनिक वाहतूक अधिक सोयीस्कर आणि स्वच्छ झाली आहे.
✔ महिला कोणत्याही क्षेत्रात यशस्वी होऊ शकतात, हे रुपाली चव्हाण यांच्या उदाहरणावरून शिकता येते.
✔ मेट्रोमुळे वाहतूक कोंडी आणि प्रदूषण कमी होण्यास मदत होते.
Leave a Reply