कुमारभारती Question Answers Class 10 Chapter 15 Kumarbharati Maharashtra Board Marathi Medium

खोद आणखी थोडेसे

कृति

1) योग्य पर्याय निवडा आणि वाक्य पूर्ण करा.

(अ) ‘खोदणे’ या शब्दाचा कवितेतील अर्थ म्हणजे:
✅ (२) जिद्दीने आणखी प्रयत्न करणे.

(आ) ‘गाणे असते मनी’ म्हणजे:
✅ (१) मन आनंदी असते.

2) आकृती पूर्ण करा.

“मनातले गाणे” असे म्हटल्यावर:

• सकारात्मक विचार
• सृजनशीलता
• आत्मविश्वास
• आनंदी मनस्थिती
• जीवनाचा उत्साह
• प्रेरणा

3) कवितेतील संकल्पना आणि त्यांचे अर्थ यांच्या योग्य जोड्या.

4) योग्य-योग्य नाही याची निवड करा.

5) काव्यसौंदर्य

(अ) खालील ओळींचे रसग्रहण करा.

“झरा लागेलच तिथे, खोद आणखी जरासे”

या ओळीत प्रयत्नशीलतेचा आणि आशावादाचा सुंदर विचार आहे. आपण जर सातत्याने प्रयत्न करत राहिलो, तर यश नक्कीच मिळते. त्यासाठी चिकाटी आवश्यक आहे. एक लहानसा प्रयत्न सुद्धा मोठा बदल घडवू शकतो.

(आ) “आर्त जन्माचे असते, रित्या गळणाऱ्या पानी” या ओळींमधील अर्थ स्पष्ट करा.

या ओळीत मानवी जीवनाचा संघर्ष आणि वेदना यांचे सुंदर चित्रण आहे. जन्म हा संघर्षमय असतो, त्यामध्ये कधी सुख तर कधी दुःख असते. जसे ओढ्याचे पाणी वाहत असते तसेच आयुष्य सतत पुढे जात राहते.

(इ) “गाणे असते गं मनी” या ओळीतील नवनिर्मिती क्षमतेचा संदेश स्पष्ट करा.

प्रत्येक व्यक्तीच्या मनात एक प्रेरणा असते. ही प्रेरणा सकारात्मक विचार, नवीन कल्पना आणि सृजनशीलता यांना चालना देते. जीवनात आनंद टिकवण्यासाठी आणि पुढे जाण्यासाठी मनात नेहमी सृजनशीलतेचे गाणे असावे.

(ई) “परिश्रमाशिवाय फळ मिळत नाही” याबाबतीत तुम्ही घेतलेला अनुभव लिहा.

परिश्रम हा यशाचा मुख्य मार्ग आहे. उदाहरणार्थ, परीक्षेच्या वेळी सातत्याने अभ्यास केल्याशिवाय चांगले गुण मिळत नाहीत. माझ्या 10वी परीक्षेच्या वेळी मी नियमित अभ्यास केला, त्यामुळे मला चांगले यश मिळाले. यावरून हे सिद्ध होते की, मेहनतीशिवाय कोणतेही यश मिळू शकत नाही.