आप्पांचे पत्र
(१) कारणे लिहा:
(अ) आजची मुले सुदैवी आहेत, कारण…
➡ आजच्या मुलांना उत्तम शैक्षणिक सुविधा उपलब्ध आहेत. त्यांना आधुनिक तंत्रज्ञान, चांगले शिक्षक आणि विविध संधी मिळतात. त्यामुळे ते योग्य शिक्षण घेऊन उज्ज्वल भविष्य घडवू शकतात.
(आ) पुस्तकाची पाने व झाडाची पाने दोन्ही महत्त्वाची असतात, कारण…
➡ पुस्तकाच्या पानांमध्ये ज्ञान असते, जे माणसाला शिकण्यास मदत करते. झाडांची पाने निसर्गाच्या जिवंतपणाचे प्रतीक आहेत, कारण ती प्राणवायू निर्माण करतात. दोन्ही पानांचे जीवनात विशेष महत्त्व आहे.
(२) आकृती पूर्ण करा:
(अ) पाठाच्या आधारे खालील व्यक्तींचे महत्त्व स्पष्ट करा:
| व्यक्ती | महत्त्व |
|---|---|
| खेळपट्टीची काळजी घेणारा | सामन्याच्या निकालात मोठी भूमिका असते, कारण खेळपट्टीच्या गुणवत्तेवर खेळाचा दर्जा ठरतो. |
| (आ) वृक्षसंवर्धनाचे फायदे | प्राणवायू मिळतो, पर्यावरणाचे संतुलन राखले जाते, सावली मिळते, पाऊस चांगला होतो. |
(३) योग्य पर्याय निवडा:
(अ) आप्पांच्या मते चिंतेमुळे फक्त –
➡ (२) कपाळावरच्या आठ्या वाढतात.
(आ) शिपाईसुद्धा कौतुकास पात्र ठरतो जेव्हा –
➡ (३) तो चांगलं काम करतो.
(४) आप्पांचे खालील गुण दर्शवणारी वाक्ये पाठातून शोधून लिहा:
(अ) आप्पांचे शिक्षणप्रेम –
➡ “मीच कधी कधी तुमचे शिक्षक जे शिकवत असतात ते खिडकीतून ऐकत असतो, कान देऊन.”
(आ) स्वच्छता –
➡ “म्हणून आपल्या ग्रंथालयात एकाही पुस्तकावर तुम्हांला धूळ दिसणार नाही, कारण मी तिथे काम करतो.”
(५) चौकटी पूर्ण करा:
आप्पांनी विद्यार्थ्यांकडून त्यांच्या भावी जीवनाबद्दल व्यक्त केलेल्या अपेक्षा –
✅ त्यांनी कोणतेही काम निवडले तरी ते मन लावून करावे.
✅ समाजासाठी उपयुक्त कार्य करावे.
✅ निसर्ग संवर्धनासाठी झाडे लावावी.
✅ शिक्षण आणि ज्ञान प्राप्त करून ते समाजाच्या कल्याणासाठी वापरावे.
(६) खालील वाक्यांतील क्रियाविशेषणे ओळखा:
| वाक्य | क्रियाविशेषण |
|---|---|
| ती लगबगीने घरी पोहोचली. | लगबगीने |
| जोसेफ अवघड गणितदेखील सहज सोडवतो. | सहज |
| आज खूप कडाक्याचे ऊन पडले होते. | खूप |
(७) खालील वाक्यांतील शब्दयोगी अव्यये शोधा:
| वाक्य | शब्दयोगी अव्यय |
|---|---|
| पक्ष्याने दाण्यांवर झडप घातली. | झडप |
| तिचा चेहरा सारखा डोळ्यांसमोर येतोय. | सारखा |
| छोटा बाळ मुलांबरोबर खाऊ खात होता. | बरोबर |
| परीक्षेत सुयश मिळाल्यामुळे विद्यार्थी सुखावले. | मुळे |
(८) स्वमत:
(अ) “पाण्याचे वाया जाणारे थेंब वाचवणं हे दु:खी माणसाच्या डोळ्यांतलं पाणी पुसण्याएवढंच महत्त्वाचं काम आहे” या विधानामागील अर्थ:
➡ पाण्याची बचत करणे हे अत्यंत गरजेचे आहे, कारण पाणी हा जीवनाचा अत्यावश्यक घटक आहे. एखाद्या गरजू व्यक्तीच्या मदतीसाठी आपण जेवढे प्रयत्न करतो, तेवढेच प्रयत्न पाण्याच्या बचतीसाठी करणे महत्त्वाचे आहे. पाणी वाचवल्यास भविष्यात पाणीटंचाई टाळता येईल.
(आ) “जग विचारेल तुम्हांला, शाळेत तुम्हांला किती गुण मिळाले? पण मी सांगेन जगाला तुम्ही किती गुणी आहात” या वाक्याचा अभिप्रेत अर्थ:
➡ शाळेत मिळणारे गुण तात्पुरते असतात, पण व्यक्तीच्या गुणांना आयुष्यभर महत्त्व असते. समाजात मान-सन्मान मिळवण्यासाठी फक्त परीक्षेतील गुण पुरेसे नाहीत, तर कर्तृत्व, चारित्र्य, आणि चांगले वागणे आवश्यक असते.
(इ) आप्पांनी तुमच्याविषयी व्यक्त केलेल्या अपेक्षा आणि तुम्ही त्या पूर्ण करण्यासाठी काय कराल?
➡ आप्पांनी विद्यार्थ्यांना जबाबदार आणि मेहनती होण्याची शिकवण दिली आहे. कोणतेही काम मन लावून आणि प्रामाणिकपणे करावे, समाजासाठी उपयुक्त कार्य करावे, आणि केवळ परीक्षेतील गुणांवर भर न देता संपूर्ण व्यक्तिमत्त्वाचा विकास करावा. मी हे सर्व अंगीकारून एक चांगला नागरिक होण्याचा प्रयत्न करेन.
Leave a Reply