कुमारभारती Important Questions Class 10 Chapter 16 Kumarbharati Maharashtra Board Marathi Medium

Imp Questions For All Chapters – कुमारभारती Class 10

आकाशी झेप घे रे

छोटे प्रश्न

1. “आकाशी झेप घे रे” या कवितेचा मुख्य संदेश काय आहे?

• स्वतःच्या सामर्थ्यावर विश्वास ठेवून, कष्ट करून यश मिळवावे.

2. कवीने पाखरू हे प्रतीक का वापरले आहे?

• स्वातंत्र्य, आत्मनिर्भरता आणि स्वसामर्थ्यावर विश्वास यांचे प्रतीक म्हणून.

3. सोन्याचा पिंजरा कोणत्या गोष्टीचे प्रतीक आहे?

• सुरक्षित परंतु परावलंबी जीवनाचे प्रतीक.

4. कवीच्या मते, कष्टाशिवाय काय मिळत नाही?

• यश आणि आनंद कष्टाशिवाय मिळत नाही.

5. “घामातून मोती फुलले” या ओळीचा अर्थ काय?

• मेहनतीने मिळालेले यश मौल्यवान असते.

6. कवीच्या मते, मनुष्याने कोणते कवच तोडून टाकावे?

• परावलंबित्वाचे कवच.

7. श्रमदेव घरी अवतरले म्हणजे काय?

• मेहनतीमुळे घरात समृद्धी आणि आनंद नांदतो.

8. माणसाने कोणते ध्येय ठेवावे, असे कवी सुचवतात?

• उच्च शिखर गाठण्याचे आणि परिश्रम करून यश मिळवण्याचे.

9. “हृदयात व्यथा ही जळते” यात कवी काय सांगू इच्छितात?

• मेहनत न केल्याने अपयश आणि दु:ख वाटते.

10. या कवितेतून विद्यार्थ्यांना कोणता संदेश मिळतो?

• मेहनत आणि आत्मनिर्भरता ही यशाची खरी गुरुकिल्ली आहे.

दीर्घ प्रश्न

1. “आकाशी झेप घे रे” या कवितेचा अर्थ स्पष्ट करा.

• या कवितेत कवीने स्वसामर्थ्यावर विश्वास ठेवण्याचा महत्त्वाचा संदेश दिला आहे. परावलंबित्व सोडून मेहनतीच्या बळावर यश मिळवावे आणि जीवनातील ध्येय गाठावे, असे ते सुचवतात. सुरक्षिततेच्या चौकटीत अडकून न राहता मोठे स्वप्न पाहून ते साकार करण्यासाठी प्रयत्न करावेत.

2. सोन्याचा पिंजरा आणि आकाश यांची तुलना करा.

• सोन्याचा पिंजरा म्हणजे सुरक्षित पण बंधनकारक जीवन, जिथे स्वातंत्र्य मिळत नाही. तर आकाश म्हणजे स्वातंत्र्य, मेहनतीने मिळवता येणारे ध्येय आणि मोठे यश. माणसाने सुरक्षिततेच्या चौकटीत अडकून न राहता मोठ्या संधींसाठी प्रयत्न करावेत.

3. “घामातून मोती फुलले” या ओळीचा गहन अर्थ स्पष्ट करा.

• मेहनतीशिवाय कोणतेही मौल्यवान यश मिळत नाही, हा या ओळीचा संदेश आहे. घाम म्हणजे कष्ट, तर मोती म्हणजे त्यातून मिळणारे यश आणि समाधान. जीवनात आनंद, समृद्धी आणि यश मिळवण्यासाठी कठोर मेहनत करणे अत्यंत आवश्यक आहे.

4. कवितेत पाखराचे प्रतीक कशासाठी वापरले आहे?

• कवीने पाखरू हे प्रतीक माणसाच्या स्वातंत्र्य आणि आत्मनिर्भरतेच्या इच्छेसाठी वापरले आहे. पाखराला जसे उंच भरारी घेण्याची क्षमता असते, तसेच माणसानेही आपली क्षमता ओळखून मोठे स्वप्न पाहावे. कवी सुचवतात की, परावलंबित्व टाळून स्वतःच्या मेहनतीच्या जोरावर ध्येय गाठावे.

5. कवीने परावलंबित्वाबद्दल कोणते मत मांडले आहे?

• कवीच्या मते, परावलंबित्व हे माणसाला त्याच्या खऱ्या क्षमतेपासून दूर ठेवते. जेव्हा माणूस सुरक्षिततेच्या कवचात राहतो, तेव्हा तो कधीही स्वतःची खरी ताकद ओळखू शकत नाही. म्हणूनच, कवी सांगतात की परावलंबित्व सोडून स्वकष्टावर यश मिळवावे.

6. “कष्टाशिवाय फळ मिळत नाही” हे विधान स्पष्ट करा.

• जीवनात कोणतेही मोठे ध्येय साध्य करायचे असेल, तर त्यासाठी मेहनत करावी लागते. मेहनतीचे फळ उशिरा मिळाले तरी ते गोड असते, कारण ते खऱ्या परिश्रमातून मिळते. म्हणूनच, कवी सांगतात की परिश्रमाशिवाय यश मिळू शकत नाही आणि समाधानही मिळत नाही.