कुमारभारती Important Questions Class 10 Chapter 10 Kumarbharati Maharashtra Board Marathi Medium

Imp Questions For All Chapters – कुमारभारती Class 10

आप्पांचे पत्र

छोटे प्रश्न

1. आप्पा कोण होते?

➤ आप्पा हे शाळेतील शिपाई होते.

2. आप्पांनी हे पत्र का लिहिले?

➤ विद्यार्थ्यांशी मनमोकळे संवाद साधण्यासाठी त्यांनी हे पत्र लिहिले.

3. विद्यार्थ्यांच्या चिंतेविषयी आप्पांचे मत काय होते?

➤ चिंतेमुळे कपाळावर आठ्या वाढतात पण मार्क्स वाढत नाहीत.

4. चिंतेने काय वाढते आणि काय वाढत नाही?

➤ चिंतेने कपाळावरच्या आठ्या वाढतात पण गुण वाढत नाहीत.

5. विद्यार्थ्यांनी कोणता निर्णय घ्यायची वेळ येणार आहे?

➤ त्यांना आयुष्यात काय बनायचे आहे, याचा निर्णय घ्यायची वेळ येणार आहे.

6. विद्यार्थ्यांना कोणत्या दिवसाचे आकर्षण असते?

➤ शिक्षक दिनी मुख्याध्यापक किंवा शिक्षक होण्याचे आकर्षण असते.

7. आप्पांच्या मते कोणतेही काम मोठे किंवा छोटे नसते, असे का?

➤ कारण कोणतेही काम चांगल्या पद्धतीने केल्यास त्याचे महत्त्व वाढते.

8. चार्जरचा कोणत्या वस्तूशी तुलना केली आहे?

➤ मोबाईलशी, कारण चार्जर नसला तर मोबाईल निरुपयोगी ठरतो.

9. खेलपट्टीची काळजी घेणाऱ्याचे महत्त्व काय असते?

➤ कारण सामन्याचा निकाल खेळपट्टीच्या गुणवत्तेवर ठरतो.

10. बिस्मिल्लाह खान जगप्रसिद्ध का झाले?

➤ त्यांनी अतिशय मन लावून सनईवादन केले.

11. शिपाईचे काम चांगले असल्यास काय होते?

➤ लोक त्याचे नाव घेतात आणि त्याचे कौतुक करतात.

12. आप्पांच्या मते डॉक्टर आणि नर्समध्ये काय साम्य आहे?

➤ दोघांचेही महत्त्व सारखेच असते.

13. मधमाश्यांकडून काय शिकता येते?

➤ कष्ट, परिश्रम आणि परिपूर्णता.

14. मुंबईतील एका व्यक्तीने काय महत्त्वाचे काम केले?

➤ दर आठवड्याला तो लोकांच्या नळातून पाणी गळत असल्यास तपासतो.

15. एका विद्यार्थ्याने वाढदिवसाचे पैसे कोणत्या कामासाठी वापरले?

➤ झोपडपट्टीतील मुलांसाठी पुल बांधण्यासाठी दिले.

16. आप्पांच्या मते झाडांची महत्त्वाची बाजू कोणती आहे?

➤ मोठी माणसे सावली देत नाहीत, पण झाडे अनेक पिढ्यांना सावली देतात.

17. शाळेच्या भिंतीवर नाव कोठे दिसते?

➤ जे विद्यार्थी परीक्षेत पहिले येतात त्यांचे नाव भिंतीवर असते.

18. विद्यार्थ्यांनी कोणत्या स्पर्धेत भाग घ्यावा असे आप्पांना वाटते?

➤ सवाई गंधर्व महोत्सवात गाण्याची स्पर्धा.

19. डॉ. ए. पी. जे. अब्दुल कलाम यांचे महत्त्व कशाने ठरते?

➤ त्यांच्या गुणांपेक्षा त्यांनी आयुष्यात केलेल्या कार्याने.

20. विद्यार्थ्यांनी जीवनात काय महत्त्वाचे मानावे?

➤ गुणांपेक्षा गुणीपण अधिक महत्त्वाचे मानावे.

दीर्घ प्रश्न

1. आप्पांनी विद्यार्थ्यांना कोणता संदेश दिला?

➤ आप्पांनी विद्यार्थ्यांना कोणतेही काम छोटे किंवा मोठे नसते, हे समजावले. प्रत्येकाने आपले काम मनापासून केले पाहिजे आणि त्यात सर्वोत्तम प्रयत्न करायला हवेत. कामाची प्रतिष्ठा त्याच्या प्रकारावर नसून, त्यामध्ये घेतलेल्या मेहनतीवर अवलंबून असते.

2. विद्यार्थ्यांनी वेगळे काम करण्याचा आग्रह आप्पांनी का धरला?

➤ आप्पांना वाटते की सगळेच डॉक्टर किंवा इंजिनियर झाले तर इतर महत्त्वाची कामे कोण करणार? प्रत्येकाने आपल्या आवडीच्या आणि समाजाच्या उपयोगी पडणाऱ्या क्षेत्रात योगदान दिले पाहिजे. समाजाच्या सर्वांगीण विकासासाठी विविध प्रकारच्या व्यवसायांची गरज असते.

3. झाडांचे महत्त्व स्पष्ट करा.

➤ आप्पांच्या मते, झाडे माणसांसाठी अत्यंत महत्त्वाची असतात, कारण ती सावली देतात आणि पर्यावरण संतुलित ठेवतात. माणसे मोठी झाली तरी त्यांची सावली कुणालाही उपयोगी पडत नाही, पण झाडे अनेक पिढ्यांसाठी उपयुक्त असतात. त्यामुळे प्रत्येकाने झाडे लावणे आणि त्यांचे संवर्धन करणे गरजेचे आहे.

4. मुंबईतील त्या व्यक्तीचे कार्य महत्त्वाचे का आहे?

➤ तो व्यक्ती लोकांच्या घरातील नळ तपासतो आणि गळणारे पाणी वाया जाणार नाही, याची काळजी घेतो. त्याच्या या छोट्या प्रयत्नांमुळे लाखो लिटर पाणी वाचले आहे, जे समाजासाठी मोठे योगदान आहे. पाण्याची बचत करणे हेच खऱ्या अर्थाने समाजसेवा आहे, असे आप्पांना वाटते.

5. आप्पांनी विद्यार्थ्यांच्या भविष्यातील निर्णयाबद्दल काय सांगितले?

➤ आप्पांनी विद्यार्थ्यांना त्यांचे करिअर निवडताना विचारपूर्वक निर्णय घ्यावा असे सांगितले. फक्त डॉक्टर किंवा इंजिनियर होण्याचे स्वप्न पाहण्याऐवजी, आपल्या आवडीच्या आणि समाजाला उपयोगी ठरणाऱ्या क्षेत्राकडे वळावे. कोणतेही काम उत्कृष्ट पद्धतीने केल्यास त्याला योग्य मान्यता मिळते.

6. आप्पांनी विद्यार्थ्यांना चिंतेबाबत कोणता सल्ला दिला?

➤ आप्पांनी सांगितले की चिंतेमुळे फक्त कपाळावरच्या आठ्या वाढतात, पण मार्क्स वाढत नाहीत. त्यामुळे न घाबरता मेहनत केली पाहिजे आणि आपले उद्दिष्ट ठरवून पुढे जायला हवे. परीक्षेतील गुणांपेक्षा आयुष्यात मिळणारा अनुभव आणि ज्ञान अधिक महत्त्वाचे आहे.

7. बिस्मिल्लाह खान यांचे उदाहरण विद्यार्थ्यांसाठी महत्त्वाचे का आहे?

➤ बिस्मिल्लाह खान यांनी आपल्या सनईवादनाच्या कौशल्यामुळे संपूर्ण जगात प्रसिद्धी मिळवली. त्यांनी मनापासून मेहनत घेतली आणि त्यांचे काम उत्कृष्ट असल्याने त्यांना मान्यता मिळाली. आप्पांना वाटते की विद्यार्थ्यांनीही आपापल्या क्षेत्रात उत्कृष्टता मिळवण्याचा प्रयत्न करावा.

8. विद्यार्थ्यांनी आपले ध्येय कसे ठरवावे?

➤ आप्पांच्या मते, विद्यार्थ्यांनी नेहमी मोठे स्वप्न पाहिले पाहिजे आणि त्यासाठी मेहनत घेतली पाहिजे. फक्त पैसे कमावण्याच्या उद्देशाने नव्हे, तर समाजासाठी काहीतरी चांगले करण्यासाठी करिअर निवडले पाहिजे. कोणतेही काम मनापासून आणि प्रामाणिकपणे केल्यास त्याला योग्य मान्यता मिळते.

9. मधमाश्यांकडून काय शिकता येते?

➤ मधमाश्या कष्टाने पोळे तयार करतात आणि संघभावना राखून कार्य करतात. त्यांचा चिकाटीने केलेला परिश्रम माणसांसाठीही प्रेरणादायी ठरतो. विद्यार्थ्यांनीही कठोर मेहनत करून, सातत्याने प्रयत्न करत यश मिळवावे, असे आप्पांना वाटते.

10. विद्यार्थ्यांनी कशावर लक्ष केंद्रित करावे?

➤ विद्यार्थ्यांनी केवळ गुणांवर नव्हे, तर ज्ञान मिळवण्यावर भर द्यावा. अभ्यासाबरोबरच कलेत, क्रीडेत आणि इतर उपक्रमांमध्येही सहभागी होऊन संपूर्ण विकास साधावा. फक्त परीक्षेत पहिला येण्याऐवजी आयुष्यात मोठे उद्दिष्ट ठेवून पुढे जावे.

11. आप्पांच्या मते, काम कसे करावे?

➤ आप्पांच्या मते, कोणतेही काम असो, ते मन लावून केले पाहिजे. चांगले काम केल्यास लोक त्याचा आदर करतात आणि त्यातून समाधान मिळते. त्यामुळे विद्यार्थ्यांनी कोणतेही क्षेत्र निवडले, तरी त्यात प्रामाणिकपणे आणि मेहनतीने काम करावे.

12. विद्यार्थ्यांनी पर्यावरण रक्षणासाठी काय करावे?

➤ आप्पांच्या मते, प्रत्येक विद्यार्थ्याने झाडे लावली पाहिजेत आणि पर्यावरणस्नेही उपक्रम हाती घ्यावेत. झाडे लावणे हे देशासाठी आणि पुढील पिढ्यांसाठी उपयुक्त ठरते. आपल्या घराभोवती किती झाडी आहे, हेच खरे श्रीमंतीचे लक्षण आहे.