इतिहास Question Answers Class 10 Chapter 6 Itihas Maharashtra Board Marathi Medium

Question Answers For All Chapters – इतिहास Class 10th

मनोरंजनाची माध्यमे आणि इतिहास

1. (अ) दिलेल्या पर्यायांपैकी योग्य पर्याय निवडून विधाने पूर्ण करा.

(१) महाराष्ट्राचे आद्य कीर्तनकार संत नामदेव यांना मानतात.

(क) संत नामदेव

(२) बाबुराव पेंटर यांनी सैरंध्री हा चित्रपट काढला.

(क) सैरंध्री

(ब) पुढीलपेकी चुकीची जोडी ओळखा आणि लिहा.

(१) एकच प्याला – अण्णासाहेब किर्लोस्कर (योग्य उत्तर: राम गणेश गडकरी)

3. टीपा लिहा.

(१) मनोरंजनाची आवश्यकता

• मानसिक तणाव कमी करण्यासाठी मनोरंजन महत्त्वाचे आहे.
• खेळ आणि छंद यामुळे व्यक्तिमत्त्वाचा विकास होतो.
• शारीरिक व मानसिक उत्साह वाढतो.

(२) मराठी रंगभूमी

• विष्णुदास भावे हे मराठी रंगभूमीचे जनक मानले जातात.
• 19व्या शतकात मराठी रंगभूमीचा विकास झाला.
• ऐतिहासिक, पौराणिक आणि सामाजिक नाटके सादर केली गेली.

(३) रंगभूमी व चित्रपट क्षेत्रांशी संबंधित व्यावसायिक संधी

• रंगभूषा, वेशभूषा, नेपथ्य यामध्ये तज्ज्ञ लोकांची गरज असते.
• संवाद लेखनासाठी भाषा आणि इतिहासाच्या जाणकारांना संधी असते.
• चित्रपट व नाट्य निर्मितीमध्ये संशोधन व ऐतिहासिक सल्लागार यांसाठी संधी आहेत.

4. पुढील विधाने सकारण स्पष्ट करा.

(१) चित्रपट माध्यमात इतिहास हा विषय महत्त्वाचा आहे.

• ऐतिहासिक चित्रपटांमधून प्रेक्षकांना भूतकाळातील घटनांची माहिती मिळते.
• ऐतिहासिक घटनांवर आधारित चित्रपट राष्ट्रीय जाणीव निर्माण करतात.
• ऐतिहासिक चित्रपटांमुळे समाजप्रबोधन आणि शिक्षण होते.

(२) संत एकनाथांची भारुडे लोकप्रिय झाली.

• संत एकनाथांनी भारुडाचा उपयोग लोकशिक्षणासाठी केला.
• भारुडात विनोद, गेयता आणि नाट्यात्मता असल्यामुळे लोकांना ते आवडायचे.
• त्यामध्ये धार्मिक तसेच सामाजिक विषयांचा समावेश होता.

5. पुढील प्रश्नांची सविस्तर उत्तरे लिहा.

(१) भारतीय चित्रपटसृष्टीची जननी अशी महाराष्ट्राची ख्याती का आहे?

• भारतातील पहिला पूर्ण लांबीचा चित्रपट “राजा हरिश्चंद्र” (1913) महाराष्ट्रात तयार झाला.
• दादासाहेब फाळके यांनी भारतीय चित्रपटसृष्टीची पायाभरणी केली.
• महाराष्ट्रात अनेक चित्रपट निर्मिती कंपन्या स्थापन झाल्या आणि चित्रपट निर्मितीत मोठे योगदान दिले.

(२) पोवाडा म्हणजे काय हे स्पष्ट करा.

• पोवाडा हा गद्य-पद्य मिश्रित सादरीकरणाचा प्रकार आहे.
• पोवाड्यात ऐतिहासिक, सामाजिक आणि देशभक्तीपर प्रसंगांचे वर्णन असते.
• छत्रपती शिवाजी महाराज आणि स्वातंत्र्यसंग्रामातील वीरांवर अनेक पोवाडे रचले गेले.